Biologisch evenwicht in een vijver is een omschrijving waarvan waterkwaliteit naar feiten een onderdeel vormt. Wanneer men spreekt over biologisch evenwicht bedoeld men dat de in de vijver opeenvolgende processen van die aard moeten zijn dat de vijver zelfbedruipend en gezond blijft.
Dit betekent dat het in de vijver aanwezige water deze stoffen moet bevatten dat plantengroei erin optimaal kan verlopen. Want plantengroei is in een vijver noodzakelijk. In een natuurlijke vijver, d.w.z. een vijver die in de grond uitgediept is; en water houdt ingevolge voldoend hoog grondwaterpeil; bevat het erin aanwezige grondwater over het algemeen al deze stoffen.-zouten (scheikundige verzamelnaam- betekent niet zout uit zeewater of scheikundig zout natriumcloride Nacl!!!); mineralen en sporenelementen)
Waarom is dit alles nodig in vijverwater?
Voor plantengroei geldt de wet van het minimum. Dit wil zeggen dat een plant allleen optimaal kan groeien a rato van hetgeen er het minst aanwezig is van de stoffen die hij nodig heeft voor zijn opbouw.
Als voorbeeld zal ik vermelden dat een kamerplant na jaren in eenzelfde pot te zitten zonder vervanging of toevoeging van nieuw grondmengsel de kans loopt ofwel ziekten of plagen te krijgen ofwel gewoon ten gronde gaat. Via aanvoer van nieuwe grond worden er ook deze broodnodige elementen aangevoerd voor optimale groei.
In een kunstvijver; d.w.z. een vijver die geen verbinding heeft met het grondwaterpeil; moeten deze elementen aangebracht worden door regelmatig gedeeltelijke waterverversing met grondwater ofwel met leidingwater omdat hierin deze elementen aanwezig zijn. Dus niet met regenwater!
Waarom moeten in een vijver planten aanwezig zijn? Vooreerst sprekende over een vijver dan denkt men aan twee soorten planten. Vooreerst de echte waterplanten (in het water submers =ondergedoken) en op het wateroppervlak drijvende planten (eendekroos-waterlelies) en daarnaast de moerasplanten.(bovengronds groeiende planten in moeraszone)
Voor de gezondheid van een vijver zijn de bovengronds groeiende planten veel belangrijker dan de in het water groeiende planten omdat zij veel meer stikstof uit de vijver opnemen (nitraten) voor hun groei.(Ik weid hier niet uit over nitraten en nitriten en of ammoniak om het niet moeilijker te maken!)
In een kunstvijver wordt dan weer onder biologisch evenwicht verstaan dat de stikstofproduktie door de aanwezige levende dierlijke waterbewoners en door afstervende waterplanten moet worden verwijderd door de planten door opname en groeiproces en dat bijgevolg de aanwezige beplanting in evenwicht moet zijn met het dierlijk leven dat de vijver bevolkt. Teveel vissen en te weinig beplanting is dus nefast. Nu is het zo dat de groei en de stikstofopname van planten dikwijls seizoensgebonden is en in het najaar bovendien nog meer stikstof vrijkomt door afstervende waterplanten en dit op het ogenblik dat de stikstofopname afneemt. Dit is dan de meest gevaarlijke periode. In kunststofvijvers
verwijderd men dus best zoveel mogelijk de waterplanten manueel voor het aanbreken van het koude seizoen en ververst men liefst eenderde van het water voor ingang van de vorstperiode om alzo doende mogelijke overtollige nitraten (dus ook nitriten en ammoniak gelijktijdig) te verwijderen uit het systeem.
Waterplanten zijn ook zuurstofproducenten in het water zelf maar............verbruiken bij nacht ook zuurstof. Dus te groeikrachtige waterplanten (waterpest of elodea - hoornblad of ceratophillium)
worden best niet ingebracht in een kunstvijver of natuurlijke vijver omdat ze wegens ongebreidelde groei bij nacht alle in het water aanwezige zuurstof kunnen verbruiken wat onmiddelijke dood voor gevolg heeft van alle levende waterbewoners.
Indien niet voldoende aanwezig in het grondwater moet er wel voldoende tijdelijke hardheid aanwezig zijn in een vijver (kalk inbrengen d.m.v. zeewierkalk- geen ogebluste kalk!!!) en moet getracht worden de totale hardheid door deze toevoeging te brengen op neutraal. (d.w.z. Ph = 7)
Door de toevoeging van kalk verkrijgt men een bufferende werking bij eventuele zuurstofschommelingen. Ik ga niet uitweiden over de functie van het calciumbicarbonaat in water want dan gaan we de scheikundige toer op en wordt het voor de leek te moeilijk. De hardheid van het water neutraal houden (Ph= 7) is ook belangrijk wanneer men vissen inbrengt in de vijver! Overzetten van vissen komende uit een ander water met hogere tijdelijke hardheid dan uw vijverwater veroorzaakt aantasting van de slijmlaag op hun huid en veroorzaakt schimmelziekten en andere secundaire aantastingen met de dood tot gevolg. Trouwens voor inbreng van nieuwe vissen deze steeds in quarentaine houden voor een tijdje in hetzelfde vijverwater. Maar zelfs dan moet men uiterst voorzichtig zijn met de inbreng van nieuwe vissen in een goedlopende vijver. Vissen worden tegenwoordig zowat over de hele wereld gekweekt en verspreid. Wegens kunstmatige onnatuurlijke opfok worden er aan de lopende band antibiotica gebruikt zodat nieuw ingebracht visbroed dragers kunnen zijn van resistente bacteriële stammen. Bovendien kunnen vissen uit bepaalde streken resistentie hebben opgebouwd tegenover bepaalde ziekten waarvan zij echter wel ziektekiemdragers zijn. Dus ik wil deze rudimentaire uitleg beëindigen met het benadrukken van volgende feiten :
-ververs regelmatig een derde van uw vijverwater met grondwater, zeker voor ingang van de
vorstperiode.
-verwijder alle overtallige waterplanten die afsterven in het najaar.
-houdt evenwicht tussen beplanting en visstand (liever te weinig vissen als teveel)
-bevolk uw vijver bij de opstart en koop niet steeds nieuwe vissen aan!
-houdt de hardheid van uw vijverwater op neutraal of iets meer basisch door toevoeging van
zeewierkalk(Ph = 7)
-zet nooit vissen over in uw vijver als de de zuurtegraad beneden 7 dus ligt!
-breng nooit in uw vijver snelgroeiende onderwaterplanten aan zoals bijvoorbeeld waterpest (elodea)
want dat veroorzaakt de ondergang van uw vijver
-en vooral, modder niet teveel in uw vijver met flesjes en anti-alg substraten; eenmaal uw vijver loopt
en de planten aan de groei zijn hebt u geen alg meer. (mogelijk wel draadalg maar die is manueel te
verwijderen) Groenkleuring van vijverwater door alg betekent dat er te weinig planten in uw vijver zijn
t.o.v. de aanwezige visstand;
-en een waterlelie in de vijver is wel aangewezen; niet alleen omwille van de schoonheid der bloemen
maar ook om overdadige opwarming van het vijverwater in de zomer te beletten. tevens is de opvang
van een teveel aan zonlicht een goed middel om groenkleuring van het water door alg tegen te gaan.
Groetjes nog.
Polidor