Problemen in de wormenbak
Te veel vocht, wateroverlast
Wateroverlast kan leiden tot geurginder terwijl dit proces enzymatisch en dus geurloos moet verlopen. Ook ontsnappingspogingen van een grote hoeveelheid wormen wijst al te vaak op een te vochtige compostbak.
Wateroverlast wordt vaak veroorzaakt door het niet tijdig oogsten van het percolaat waardoor de volledige bak niet meer wordt gedraineerd.
Ook het toevoegen van te veel vochthoudend materiaal zoals sla of fruitafval in een warmere periode zorgt voor meer vocht in het systeem. De wormen zullen dan minder goed functioneren waardoor ook de kwaliteit van het percolaat minder wordt.
Tot slot veroorzaakt wateroverlast een zuurstof tekort dat nefast is voor de vitaliteit van de compostwormen.
Vliegen en andere insecten
Indien de wormenbak correct is opgebouwd is de toegang voor vliegen en andere insecten beperkt. De vlieg die met zekerheid toch interesse zal tonen in de wormenbak is de kleine fruitvlieg.Om dit risico te beperken zijn er enkele preventieve maatregelen: vermijd de toevoeging van eigen, niet-sterile compost, deze kan vliegen- of andere insecteneitjes bevatten. Ook afval van groenten uit de tuin kan dergelijke eitjes bevatten.
Probeer ook het te lang bewaren van keukenafval te vermijden maar voeg het direct toe aan de wormenbak. Sluit de wormenbak altijd correct af met het deksel.
Vliegen kunnen echter geen kwaad maar kunnen wel voor overlast zorgen, zeker als het composteringsproces binnenshuis plaatsvindt.
Indien je dan toch overlast of hinder ondervindt, kan je het keukenafval afdekken met een dikke laag compost of teelaarde waarna je de wormenbak een poos laat rusten zonder extra 'voeding' toe te dienen.
Bij extreme vormen van overlast kan je steeds gaan bestrijden met een bio – insectenspray. Deze is nagenoeg onschadelijk voor de compostwormen.
FAQ
Wat moet ik doen als ik op reis ben?
Een goed opgestarte wormenbak met een mooi evenwicht kan met gemak 4 weken zonder voeding. De compostwormen passen hun activiteiten aan aan de hoeveelheid voedsel, ook voor hen is het dus een beetje vakantie.
Denk eraan het percolaat af te laten voor je vertrekt en laat het kraantje licht openstaan, plaats een containertje onder de kraan zodat constante drainage mogelijk is. Voeg nog wat krantensnippers en kalk toe.
Zal er onkruid in de wormenbak groeien?
Dit kan in principe enkel gebeuren wanneer je onkruid met rijpe zaden in de wormenbak verwerkt. Indien het gebeurt is er geen probeem, gewoon wieden en klaar is kees.
Er is schimmel in mijn wormenbak! Waarom?
Dit is perfect normaal bij het begin van het composteringsproces. Het maakt er zelf deel van uit en is onschadelijk voor de compostwormen. In een verder stadium zal het vanzelf verdwijnen.
Waar zet ik mijn wormenbak?
Eerst en vooral kies je voor jezelf: binnen of buiten. De keuken is een handige plaats maar daar is lang niet iedereen blij mee. Waar je het ook zet, hou de wormenbak in elk geval vorstvrij gedurende de winter. Ook een plaats in de volle zon is niet aan te raden. Een plekje in de schaduw met bijvoorbeeld enkele uren ochtendzon is optimaal.
Heeft de temperatuur invloed op het proces?
Ja, de ideale omgevingstemperatuur ligt tussen 18 en 25 °C maar ook bij lagere temperaturen zullen de wormen hun werk doen, hogere temperaturen echter zijn nefast voor de vitatiteit van de wormen. Onder de 10°C vertraagt het proces aanzienlijk. Vooral een wormenbak in 'opstart' is kwetsbaar voor dergelijke temperatuurschommelingen.
Eenmaal de 'opstartperiode' voorbij is, zorgt de inhoud van de bak voor extra isolatie en dus ook bescherming.
Hoeveel krantenpapier mag ik toevoegen?
Dit mag wekelijks gebeuren. Versnipper enkele pagina's en voeg ze toe aan het mengsel, ook kleine stukken karton zijn geschikt. Het is bovendien uitstekend materiaal om wateroverlast in de bak te vermijden of aan te pakken.
Zal de wormenbak een onaangename geur verspreiden?
Bij een optimale evenwicht in de bak verloopt het proces enzymatisch en bijgevolg volledig geurloos. Bij het veelvuldig toedienen van vlees – of visresten zal je erop moeten toezien dat deze goed worden bedekt met een laag compost om geurginder te verzegelen.
Hoe lang duurt het composteringsproces?
Na een achttal weken zou je het eerste percolaat moeten kunnen aftappen. Een handvol keukenafval wordt in 6 tot 8 weken omgezet tot bruikbare compost. Hoe dan ook, het is raadzaam om pas te oogsten wanneer de wormenbak volledig vol is en je dus een lege werkschaal nodig hebt. Bij een constante voedselaanvoer duurt dit 8 tot 12 maanden.
Kunnen de wormen ontsnappen?
Bij de correcte werking van de wormenbak hebben compostwormen geen reden tot ontsnappen. Bij de opstart echter is het mogelijk dat je een occasionele compostworm aan de buitenzijde van de bak treft. Eenmaal ze aan hun nieuwe verblijf zijn gewend zullen ze mooi binnen blijven zolang de omgeving er aangenaam blijft (cfr. Wateroverlast).
Heeft de wormenbak onderhoud nodig?
Indien je de wormenbak wil reinigen doe je dit het beste zonder zeep of detergenten. Doe dit met vochtig huishoudpapier of een katoenen vaatdoek die je nadien perfect aan de wormenbak kan toevoegen als ingrediënt.
Kan ik het percolaat of de compost bewaren?
Zowel de wormenthee als de geoogste compost kunnen enkele maanden afgesloten bewaard worden op een koele, donkere plaats.
Is het proces veilig?
Het proces is niet enkel veilig maar ook milieuvriendelijk, zeer interessant en bijzonder educatief. Een wormenbak is dan ook een ideaal geschenk voor kinderen die zonder het goed en wel te beseffen op een milieuvriendelijke manier recycleren en begaan zijn met een bijzonder natuurlijk proces.
Moet ik de wormen vervangen of aanvullen?
In een evenwichtige wormenbak zal de populatie zich zelf in stand houden. Vermijd echter te hoge of te lage temperaturen...