Wolluis: wat is het en hoe bestrijden?
Merk je vervormde of verkleurde bladeren op bij jouw kamer- of tuinplanten? Dan bestaat de kans dat je last hebt van wolluis of witte luis. In dit artikel vertellen je wat wolluis is en hoe je dit schadelijke insect kunt bestrijden of voorkomen.
Wat is wolluis?
Wolluizen of witte luizen (Pseudococcidae) behoren net zoals de dopluis tot de familie van de schildluizen, met dat verschil dat ze geen schild hebben. De luizen zijn 3 tot 6 mm lang en bedekt met een wollige laag. De volwassen vrouwtjes blijven dit wollige uiterlijk behouden en bewegen amper gedurende hun levensloop. Dit terwijl de mannetjes transformeren en zelfs vleugels krijgen. Ze zijn echter zeer klein, moeilijk met het blote oog waar te nemen en enkel van nut om de vrouwtjes te bevruchten.
Het zijn de vrouwtjes die opvallen en de meeste schade aanrichten. Ze leggen in de zomer honderden eitjes per week en vooral de jonge larven verplaatsen zich vlug waardoor ze zich razendsnel verspreiden. Het is belangrijk om de plaag tijdig op te merken en aan te pakken.
Welke schade richten ze aan?
De nymfen (jonge larven) en de volwassen wolluizen zuigen plantensappen uit bladeren en stengels van planten. Met als gevolg dat de bladeren geel of bruin verkleuren, er misvorming kan ontstaan en de plant minder goed zal groeien. Tegelijkertijd nemen de wolluizen suikers op die ze terug afscheiden onder de vorm van honingdauw, dezelfde stof die wordt afgescheiden door bladluizen en witte vlieg.
Deze plakkerige massa is de ideale broeihaard voor schimmels, zoals roetdauw. Hierdoor ontstaan zwarte plekken op de bladeren, die zeker bij kamerplanten grote esthetische schade aanrichten. Voor de afzetting van de eitjes, maken de vrouwtjes dan ook nog eens een wasachtige laag aan. Dit alles laat de plant er bijzonder onaantrekkelijk uitzien.
En net zoals bij bladluizen, trekken wolluizen ook mieren aan. Ze worden aangetrokken door de honingdauw en in ruil daarvoor beschermen ze de wolluizen tegen hun natuurlijke vijanden.
Wat is de oorzaak?
De jonge larven verplaatsen zich al lopend en verspreiden zich over grote afstanden door middel van de wind of luchtcirculatie, maar ook via de mens. Ze kunnen aan onze kledij blijven hangen of binnenshuis gebracht worden door nieuw aangekochte planten. Eens volwassen verplaatsen ze zich nog nauwelijks. De wolluis zoekt een plek om zich te nestelen en blijft er voor de rest van haar dagen.
Dit schadelijke insect houdt van warme en vochtige plaatsen en vind je vaak binnenshuis op kamerplanten of planten in de tuinkas. Onder andere palmen, Calathea, Kaaps viooltje, cyclamen, orchideeën en cactussen zijn er gevoelig aan, maar ook in de tuin kan je ze aantreffen. Olijfbomen, druiven, hibiscus, bamboe, citrusplanten, varens,... zijn er gevoeliger voor. Afhankelijk van de plant waarop ze voorkomen, kunnen we drie grote groepen onderscheiden: langstaartwolluis, kortstaartwolluis en citruswolluis.
Bij hortensia spreken we niet van de echte wolluis maar van de wollige dopluis, bij haagbeuk van de beukenhaag wolluis en bij appelbomen van de appelbloedluis. Deze schadelijke insecten hebben gelijkaardige symptomen en worden vaak verward met de echte wolluis.
Wolluis is moeilijk te voorkomen. Houd je planten vooral gezond door ze op tijd en stond water en voedingsstoffen te geven, want zwakke planten zijn vatbaarder. Zet ze ook niet op een tochtige standplaats. Wolluizen gedijen het best in vochtige en warme ruimtes maar deze combinatie is niet altijd te vermijden, gezien bepaalde planten net deze omstandigheden nodig hebben om goed te kunnen groeien.
Wolluis bestrijden
Wolluizen zijn actiever in de zomer maar blijven eigenlijk het hele jaar door aanwezig op de plant. Kamerplanten mag je altijd behandelen, planten in de tuinkas behandel je best tussen april en september. Herhalen is belangrijk om de plaag onder controle te krijgen en te houden.
- Aangetaste kamerplanten plaats je best in quarantaine om de verspreiding naar andere planten te voorkomen.
- Bij kleine aantastingen, kan je de wolluizen met een stukje keukenpapier wegnemen.
- Verwijder de resterende luizen en eitjes met een krachtige waterstraal, gebruik makend van een plantenspuit. Herhaal dit elke dag tot de luizen volledig zijn verdwenen.
- Was steeds jouw handen na contact met de aangetaste plant en let er op dat de luizen zich niet kunnen verspreiden via jouw kledij.
- Er zijn een aantal huismiddeltjes die je kan toepassen, maar ze zijn niet allemaal even effectief en kunnen ook nadelig zijn voor de plant of een gevaar vormen voor nuttige insecten. Dit is het geval bij azijn en zout. Bladeren die aangetast zijn, kan je reinigen met de gebruiksklare bruine zeep spray van Substral. Het verwijdert ongedierte en geeft de bladeren een mooie glans.
- Wolluis kan je bestrijden met natuurlijke vijanden zoals sluipwespen of larven van de groene gaasvlieg. Deze zijn verkrijgbaar in de handel. Combineer echter nooit levende organismen met andere bestrijdingsmiddelen, want deze zijn schadelijk voor hen. Ook mieren kunnen de larven verstoren en doden waardoor de bestrijding fout kan gaan.
- In de handel zijn heel wat biologische bestrijdingsmiddelen te verkrijgen, zoals DCM anti-luis & anti-spint. Een snelwerkend en doeltreffend middel op basis van natuurlijke pyrethrum en koolzaadolie.
- Wolluizen op kamerplanten kan je bestrijden met Fazilo spray van Compo. Een natuurlijk contactinsecticide dat het hele jaar door gebruikt kan worden.
- Nog meer middelen tegen (wol)luizen vind je in onze webshop.