Winterbloeiende struik: Hamamelis of toverhazelaar

Ook planten gaan in een soort winterslaap, waarbij de groei vrijwel stil staat. Maar dat geldt niet voor de toverhazelaar, want hij laat zich nu van zijn mooiste kant zien! Weinig winterbloeiende struiken kunnen tippen aan de spectaculaire bloei van Hamamelis. Op het kale hout verschijnen vanaf januari bijzondere bloemen in geel-oranje tot zelfs rode tinten, met smalle gekrulde kroonbladeren waarvan de meeste een heerlijke geur verspreiden. Dus niet alleen je ogen worden verwend, maar ook je neus en dat al vanop meters afstand!

Hamamelis Jelena

Toverhazelaars bloeien in de winter en fleuren dan de hele tuin geweldig op. De bloei kan al in december beginnen, maar gaat vaak door tot eind februari/maart, afhankelijk van de cultivar. Omdat de planten aan de kale takken bloeien, vallen de bloemen nog meer op, vooral op een donkere achtergrond. Het zijn prachtige sierstruiken die weinig onderhoud vragen en je met hun kleurrijke bloemen ieder jaar weer door de somberste maanden van het jaar loodsen. In de herfst word je dan nog eens getracteerd op een geweldige goudgele herfstverkleuring!

Standplaats en bodemvereisten

Hamamelis - een bijzondere solitair in de tuin Denk goed na over de plaats waar je deze struik wenst te planten want hij groeit vooral in de breedte en kan na verloop van tijd veel ruimte innemen. Hij ontwikkelt veel horizontale takken en stelt het niet erg op prijs om gesnoeid te worden, want dat gaat altijd ten koste van de bloei. Deze winterbloeier groeit langzaam waardoor snoeien doorgaans overbodig is. Wil je toch snoeien, verwijder dan enkel de takken die elkaar kruisen of naar binnen groeien. Een solitaire plek in de border of in het gazon is ideaal, ook in kleinere tuinen.

De toverhazelaar heeft een grote sierwaarde in de tuin. Hij bloeit het rijkst op een zonnige plek maar doet het ook wel goed in de halfschaduw. In een goed doorlatende, vochtige, neutrale tot zure grond voelt hij zich op zijn best. Hamamelis houdt niet van een kalkrijke bodem, maar prefereert een matig rijke grond. De plant is zeer winterhard en bestand tegen luchtverontreiniging.

Hamamelis soorten

Hamamelis mollis:

De Chinese toverhazelaar komt oorspronkelijk uit China en werd in 1879 geïntroduceerd in Engeland. Deze soort blijft doorgaans kleiner (3 meter) maar heeft tijdens het groeiseizoen groter blad en bloeit met grotere, sterker geurende (oranje)gele bloemen. Het blad is dofgroen en behaard. In de herfst verkleuren de bladeren heldergeel.

Hamamelis japonica:

De Japanse toverhazelaar bloeit met gele, licht geurende bloemen en kan heel hoog worden (tot wel 5 meter) en zelfs een kleine boom met dunne takken vormen. Het blad van deze grote soort verkleurt in het najaar prachtig bronsgeel.

Hamamelis x intermedia:

Van de kruisingssoort Hamamelis × intermedia bestaan tientallen cultivars die qua bloeitijd kleine variaties te zien geven (tussen december en maart), maar een rijke keuze aan bloemkleuren bieden: ‘Arnold Promise’ bijvoorbeeld bloeit donkergeel, ‘Diane’ donkerrood, 'Feuerzauber' oranje/rood,‘Pallida’ zwavelgeel, 'Jelena' oranjegeel en ‘Ruby Glow’ koperrood tot bruinrood. Ze vormen allemaal de bekende spinachtige bloemen die tijdens strenge vorst even de adem inhouden, maar daarna weer vrolijk verder bloeien. Ze worden via de wind bestoven. Van de meeste cultivars verkleurt het groene blad in het najaar prachtig rood, oranje of geel voor het afvalt.

Hamamelis x intermedia 'Ruby' - Hamamelis intermedia 'Yellow winter spring'

Geneeskracht Hamamelis

Aan deze toverplant worden heel wat geneeskrachtige eigenschappen toegekend, zowel inwendig als uitwendig. Zo wordt de plant in heel wat huidproducten verwerkt. Het bevordert de doorbloeding en heling van wonden en werkt pijnstillend op de plek dat het wordt aangebracht. Het wordt ook toegepast bij behandeling van eczeem, herpes, keelontsteking, bloedend tandvlees en vroegtijdige veroudering van de huid. Tegenwoordig wordt Hamamelis veel gebruikt in cosmetische producten en crèmes. Raadpleeg steeds een arts voor verdere toepassingen.