Rozen op half-schaduwrijke plekjes
Of het nu gaat om klimrozen, wilde rozen, rozen in bloemperken of edelrozen. Er bestaan ondertussen tot wel 30.000 verschillende rozensoorten - voor ieder wat wils dus! Rozen zijn in bijna elke tuin terug te vinden en zijn redelijk veeleisend. Maar welke rozen kan je eigenlijk aanplanten op half-schaduwrijke plekjes? Op deze pagina ontdek je 6 rozen die ook goed terechtkomen met wat minder zonlicht.
Rozen : echte zonnekloppers
De meeste rozen voelen zich in hun nopjes op een zonrijk plekje. Daar zullen ze meer bloemen en minder wilde scheuten ontwikkelen. Het is dan ook logisch dat ze zich in het Middellandse Zeegebied iets beter voelen dan in koudere regio's. In de schaduw hebben rozen nauwelijks kans om te groeien en te bloeien. Als je dus een schaduwrijke tuin of een schaduwrijk balkon hebt, raden we je aan om je plantenkeuze aan te passen.
Als je echter plekjes in de tuin hebt, die vier tot vijf uren per dag kunnen genieten van het zonlicht, dan kan je kiezen uit een lange lijst van rozensoorten voor half-schaduwrijke plekjes.
1. Kaneelroos (rosa majalis) - Inheemse wilde roos
Rozen, die gedeeltelijk wild zijn, zijn ideaal voor aanplanting op half-schaduwrijke locaties. Nieuwe rozen die zijn voortgekomen uit inheemse wilde rozen hebben nog veel meer voordelen : ze ruiken heerlijk, zijn robuust en ontwikkelen voedzame bottels die tijdens de winter een rijke voedingsbron voor inheemse vogels en insecten vormen. De bijzonder stekelige wilde rozen worden ook veel minder vaak door bladluizen en schimmels aangetast dan andere rozensoorten.
De kaneelroos (Rosa Majalis) is een van de inheemse wilde rozen die relatief vroeg in het jaar bloeit, namelijk vanaf mei. Daarbij is vooral de soort "Plena" heel populair. Van mei tot juni kan je genieten van de dicht gevulde bloemen met paarse tot roze kleur. Tijdens de bloei verspreidt de roos een heel subtiele geur. De bloemen zijn een rijke voedselbron voor heel wat insecten. In de herfst verschijnen er donkerrode, afgeplatte rozenbottels aan de plant. De kaneelroos kan tot 160 centimeter hoog worden - in extreme gevallen zelfs tot drie meter! Het bijzondere aan de kaneelroos : de plant heeft weinig onderhoud nodig en is heel goed bestand tegen strenge vorst.
2. Muskusroos (Rosa Moschata) - Aromatische bloemen in pastelkleur
De muskusroos komt oorspronkelijk uit Azië en behoort tot de struikrozen. De pastelkleurige bloemen zijn meestal klein, enkel tot half gevuld en groeien in grote bloempluimen. De pastelkleur van de bloemen verschilt per soort : van roze, zachtroze, geel, abrikoos tot rood. De muskusroos groeit als struik en is ideaal voor gedeeltelijk schaduwrijke tuinen.
Tijdens de bloeiperiode van juni tot augustus kan je genieten van de typische, muskusachtige geur. Vooral de soort "Buff Beauty" heeft een bijzonder intense geur. Zoals bij de meeste rozen vormt de muskusroos in de herfst geen rozenbottels. De plant is heel resistent tegen winter en vorst zolang ze beschermd wordt met jute of vlies.
3. Franse roos (Rosa Gallica) - Medicinale plant bij de Romeinen
De Franse roos (Rosa Gallica), is een winterharde wilde rozensoort met een wel heel bijzondere geur. De plant wordt één meter hoog en bloeit van juni tot juli. De oude Romeinen gebruikten de roos als medicinale plant. De rozen werden verwerkt tot rozenwater, azijn, oliën en parfum. Tegenwoordig wordt de wilde roos, met haar prachtige donkerroze bloemen, vooral als sierplant in de tuin aangeplant. Direct na de bloei ontwikkelt de Franse roos donkerrode rozenbottels. Deze blijven meestal staan tot het begint te vriezen. De plant kan individueel, in groepen, als haag of als potplant worden aangeplant. De Franse roos is ook ideaal om op hellingen aan te planten. Een soort die bijzonder geschikt is voor schaduwrijke plekjes is de "Charles de Mills" met haar dicht gevulde, karmozijnrode tot violette bloemen. Deze soort bloeit eenmalig (in juni) en verspreidt een intense geur tijdens de bloei. De plant groeit zeer bossig en wordt 100 tot 150 centimeter hoog.
4. Ramblerroos - Klimkunstenaars in de schaduw
De naam is afgeleid van de Engelse term "to ramble", wat "klimmen" of "rondgroeien" betekent. De klimrozen kronkelen met hun flexibele scheuten vaak langs huismuren, paviljoens of priëlen, wat meteen een romantische sfeer creëert. De rozen kunnen tot enkele meters hoog worden.
De meeste ramblerrozen bloeien vanaf juni. Er zijn enkele soorten die ook laat in de zomer bloeien. Tijdens de bloeiperiode kan je sprookjesachtige bloesems bewonderen. Na de bloei verschijnen kleine rozenbottels die vooral bij vogels heel geliefd zijn. De rozen geven de voorkeur aan een leemachtige tot zanderige grond en een half-schaduwrijke locatie waar hun scheuten in de richting van het zonlicht kunnen groeien.
Een van de meest winterharde ramblerrozen is ongetwijfeld de soort "Venusta Pendula". Die stamt af van de wilde veldroos (Rosa arvensis). Als tuinroos is ze vaak te vinden op pergola's, bogen en bomen. Van juni tot juli bloeien er licht geurende, zachtroze en halfgevulde bloemen die ook heel wat bijen en hommels aantrekken. De plant zelf kan tot zes meter hoog worden. Na de bloei ontwikkelt ze grote, rode bottels die inheemse vogels de winter door helpen.
Ook de soort "Ayrhire Splendens" is een prachtige plant voor half-schaduwrijke plekjs. Met haar witte tot zachtroze bloemen vormt ze een echte blikvanger in de tuin. De plant kan zelfs meer dan tien meter lang worden. Dit kan zowel in de breedte als in de hoogte. Als je wilt dat de rozenplant in de hoogte groeit, zal je de scheuten naar boven moeten vastbinden.
5. Klimrozen - Donkerpaarsen, fluweelachtige bloemen
Een klimroos die zich bijzonder prettig voelt in de halfschaduw, is de variëteit "Sénégal". De dubbele, donkerpaarse, fluweelachtige bloemen zijn heel gevoelig voor de zon en verbranden gemakkelijk door het zonlicht. De geurende klimroos bloeit tussen juni en juli. In de herfst bloeit ze voor de tweede maal, maar iets minder uitbundig. De scheuten van de "Sénégal" dragen bijna geen doornen. De tuinroos kan tot 3 meter hoog worden. Ze houdt niet alleen van de schaduw, maar trotseert ook de winter. De plant is namelijk bijzonder winterhard.
6. Damastroos (Rosa Damascena)
De Damastroos (Rosa damascena) werd ongeveer 3.000 jaar geleden in het Oosten gekweekt. Net als bij de Franse roos worden van de Damastroos etherische oliën en rozenwater gemaakt. Vandaar ook de term "olieroos". De roos heeft roze tot witte gevulde of half-gevulde bloemen die een intense, karakteristieke geur verspreiden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen rozen die één maal per jaar bloeien in de zomer en rozen die een tweede maal bloeien in de herfst.
Als je de rozensoort "Jacques Cartier" kiest, kan je uitkijken naar roze, dicht gevulde bloemen met een heerlijke geur. Deze roos groeit heel compact en wordt 1 tot 3 meter hoog. De "Jacques Cartier" bloeit tussen juni en juli, en vervolgens een tweede maal in de herfst. De winterharde roos is bovendien heel onderhoudsvriendelijk.