Radijzen in de zomer

radijzen eten

Tijdens de warme zomermaanden krijgen we het idee van vrije tijd, van buiten tafelen, van heerlijke en kleurrijke groenten en fruit op je bord, de verfrissing van sappige knabbels en een prachtig glas gekoeld water.
Radijsjes maken paradijsjes van zo'n zomers. Spitant, straf, kleurrijk, rijk aan vezels maar licht in calorieën, zich gemakkelijk aanpassend aan allerlei smaken en gerechten... Nee, een radijsje heb je nooit te veel in huis.
Het topseizoen voor radijsjes situeert zich in de meest zomerse zomermaanden (april-september). Het laat zich heerlijk combineren met vis, vlees en kaas. Gewoon een volkorenboterham met platte kaas en radijsjes.
Tja, eenvoud siert en smaakt altijd naar... meer.

Olleke bolleke, radijsjeknolleke olleke bolleke knol!
Deze vrije variant op het bekende kinderversje bezit twee waarheden.
Ten eerste is de radijs inderdaad een knolgroente. Radijs is het eetbare deel van de Raphanus sativus, een plant uit de kruisbloemenfamilie. De radijs ontstaat als een zwelling van de stengel, net boven de wortel van de plant. Radijs komt van het Latijnse woord radix wat staat voor 'opgezwollen hypocotyl', en hypocotyl staat voor het stengeldeel onder de zaadlobben).

En dat de radijs - min of meer - een bolleke is, klopt eveneens. Een aantal soorten zijn meer bolvorming, andere meer conisch. De conische variant lijkt wel een miniformaat van de ramenas of de Japanse daikon, en inderdaad: de gelijkenis is meer dan uiterlijk, want ook de pittige smaak blijkt een familietrekje. En dat kinderen snel geneigd zijn een radijsje te proeven, is een opsteker en een fantastisch alternatief voor het vele snoepgoed dat verre van goed is indien overdreven.
Een radijsje is door de kleurschakering aantrekkelijk, niet te groot, pittig en verrassend fris. Een smaakervaring die beetje bij beetje het palet van het jonge volkje verrijkt.

Rood van radijs, wit met pit

De schil van de radijs is normaliter een variatie op rood met schakeringen van wit. De scherpe smaak van de radijs kan gemilderd worden door het schillen van de radijs, al verliest de bolle groente hierdoor aan karakter en 'look'. Radijs wordt rauw gegeten en liefst zo knapperig mogelijk. Een voze radijs is het gevolg van wateronttrekking door verdampende bladeren. De radijs wordt dan minder scherp, zachter en 'droger'.

Al lijkt de radijs een snoepje, toch bezit deze miniknol een schat aan gezonde eigenschappen. Zo bevat 100 gr radijs 23mg vitamine C, 243 mg Kalium, 38 mg Zwavel, 20 mg calcium en ook vitamine B3, en is rijk aan vezels. Dat laatste werkt positief op de darmtransit.
Radijzen stimuleren de spijsvertering en zijn bij uitstek een hongeropwekkend voorgerecht. Ideaal dus als vervanger van de vele cholesterolbevattende snacks die vaak opgediend worden als start. Want nog even dit: radijzen bevatten nauwelijks cholesterol.
Vandaar dat radijsjes mateloos kunnen 'gesnoept' worden. Veel radijsjes en één ijsje... is wellicht een betere vertaling van de titel.

Naast de vele gezonde voordelen die je hebt als radijssnoeper, is er eentje dat nog gewicht in de schaal legt: radijzen wegen superlicht op de caloriebalans. Nauwelijks 15 kcal per 100 gram. En dat betekent dat een bundeltje radijzen nauwelijks weegt als om calorieën gaat maar wel als het om mineralen, vitamines en vezels gaat.
Dus neem er een, neem er nog een, en neem er veel. Je doet jezelf en je lichaam plezier.

Hoe witter de radijzen, hoe beter

Radijzen worden per bosje verkocht. De knalrode bol hangt in rozetten aan het groene loof. radijzen zijn glanzend, hard en het loof is eveneens knalfris. Radijzen die je zacht indrukt, mogen geen rimpels vertonen. Het oppervlak van verse radijzen is gaaf.
Radijzen zijn niet echt bewaargroenten: hoe sneller ze gegeten worden, hoe leuker de smaak- en beetervaring.
Radijzen kun je enkele dagen in de koelkast bewaren, afgesloten in een plastic zak.
Soms kan een koudwaterbad radijzen verkwikken. Maar ook hiervan mogen geen wonderen verwacht worden: te lang in het water verliest de radijs uiteindelijk ook te veel van het smaakkarakter.
Kortom: Vers geplukt, direct beet!
Radijsjes worden rauw gegeten, soms in schijfjes versneden, soms in zout gedipt.

klaarmaken van radijsjes

Loof het groen!

Een bosje radijzen wordt verkocht met loof, maar het liefst bezitten ze frisgroen loof.
Als radijsjes op het menu staan, dan wordt met een scherp mes het loof afgesneden en ook de wortel verwijderd. Snij niet meer radijzen af dan nodig en bewaar de rest met loof. Zo blijven ze langer fris. Wassen onder koud water kan zeker geen kwaad en laat toe alle mogelijke onzuiverheden te verwijderen.

En wat ook leuk is: vers loof kan na goed wassen, een prachtig ingrediënt vormen voor een gezonde tas soep of kan ook verwerkt worden in aardappelpuree. Op die manier zijn we ecologisch, economisch en ook gezond bezig. Drie vliegen in een klap, dat is pas ... zomeren op het terras.

Straf is niet altijd een straf!

Radijzen zijn verwant aan de mosterdplant, wat niet verwonderlijk is gezien de scherpe smaak van deze leuke groenten. En nog leuker is: het is een enorm doeltreffende didactisch instrument om kinderen met plezier iets 'strafs' te leren proeven. Met de heldere rode kleur van buiten, het sappige pittige wit van binnen en de verfrissing van smaak blijft ieder radijsje een uitdaging.