Papaver Somniferum of de slaapbol

Papaver De Latijnse verklaring staat voor Somnus/slaap en ferre/brengen. (Papaver somniferum).

bij ons ook slaapbol of blauwmaanzaad genoemd
in Engeland breadseed poppy, opium poppy,...

Familie : Papaveraceae of de papaverachtigen

Ander soorten :

de Oosterse klaproos: Papaver oriëntale "Marcus Perry", "Feuerriese", "Mary Queen","Salmon Glow",...
de IJslandse papaver: Papaver nudicaule
de wilde klaproos: Papaver rhoeas . De vertaling van rhoeas is eigenlijk vallen (dit slaat op de blaadjes).

Herkomst :

zuidelijk Europa, Azië, en in het Midden Oosten, waarna de plant al snel werd geïntegreerd in ons land. Vroeger werd Papaverolie aangewend in de schilderskunst om de craquelures te vormen in schilderijen. Deze absorbeerde de bovenste laag verf zeer snel en gaf zo het speciale effect.

Medische achtergrond :

Het is alom bekend dat de zaadbollen veel alkaloïden bevatten en oliën ed. Onder meer, codeïne, morfine, diamorfine, heroïne, narceïne, papaverine,... oplopend tot een 25 tal aanwendbare eigenschappen.

Deze "opiaten" zijn soms verslavende producten, waar toch omzichtig mee moet worden omgegaan.

Ze worden van oudsher ( 11 de eeuw ) aangewend om hoestsiropen te maken en als slaapmiddel door aftreksels te maken van de doosvruchten.

De Kelten noemden dit aftreksel (van de doosvrucht) "papap", wat moet staan voor kinderbrij. (Voor het beter vatten van de slaap).

Opletten :

De plant is giftig en kan bij inname al snel leiden tot verzwakking van de ademhaling, hartverzwakking, verkleuringen van de huid, alsook vernauwing van pupillen.

Vroeger werden gedroogde opiumrestanten (van het gedroogd melksap) gebruikt om te roken, of soms ook om door voedsel te mengen. Deze waren echter niet geraffineerd, wat zo zijn problemen meebracht.

Tuintip :

Papavers in het algemeen zijn mooie sierbloemen om in de tuin te hebben, doch de kunst is om ze niet te dicht opeen te zaaien, daar je anders geen mooie gevormde planten krijgt. Te dicht opeen zaaien zorgt voor verdringing en fileren van de planten met kleine bloemenvorming tot gevolg.

Ze verlangen veel zon en de wind zorgt al snel voor "kale" bloemen (windbeschutting is meegenomen).

Een goede drainage is aan te raden. Let er ook steeds op wanneer de bollen "afgehard" zijn, om tijdig de zaden op te vangen. De Papaver zaait zich anders rijkelijk uit over je gazon.

Wortelstek kan gedaan worden i.p.v. zaaien. Het zijn trouwens 2-jarige planten.(Doch bij ons is de overlevingskans klein)

Bloeitijd : van juni tot en met augustus.

Bloemtoppen kunnen soms beter gesteund worden om afbreken te voorkomen (door de zware bloemen).

De alom bekende klaproos (Papaver Rhoeas) is echter wel éénjarig en bloeit van juni tot en met juli.

Bestuiving gebeurd door insekten.

Culinair :

Het blauwe maanzaad zoals wij dat kennen van onze broodjes, is helemaal niet giftig en bevat trouwens geen alkaloïden.

De zaadjes worden vooral aangewend in de oosterse keukenbereidingen, met als meest populaire toepassing in wortelen, bonen, tomaten, gebakken "korst", pepersoep, roulades en bakkersgerechten.

Uit de zaden wordt ook olie geperst die dienst kan doen als vervanger voor olijfolie.

Ze bevatten o.a. : "triple" ongesatureerde vetten die essentieel zijn voor onze voeding, met een maximum van 10 % verzadigde vetzuren!

Bloemsierkunst :

het is steeds mooi om een bos stelen met bol te laten drogen voor een droogboeket ! Moest je interesse hebben om zelf eens een boeket samen te stellen, kijk dan op onze website bij " bloemschikken", alvast een blik waard.

Algemeen : een bloem met een verleden en een "must" voor de tuinliefhebber.