Plagen bij orchideeën en hoe ze bestrijden

Orchideeën houden is in principe niet zo moeilijk en met de juiste zorgen zullen ze maanden lang bloeien. Ze houden van een warme en vochtige omgeving maar niet van een droge lucht en een standplaats in de buurt van de verwarming. Droge lucht droogt hun bloemknoppen uit. Door te felle zon kunnen de bladeren geel verkleuren en op een te donkere plaats zullen ze minder bloeien of sneller verwelken. Een plekje met veel indirect licht is ideaal!

Water geven

De hoeveelheid water is eveneens een belangrijke factor om deze unieke planten mooi en bloeiend te houden. Slap hangende bladeren of bloemen die te vroeg verwelken wijzen op te weinig water. Zwarte bladeren zijn een teken van te veel water. Ook de kleur van de wortels vertellen je veel: groene wortels zijn optimaal, zijn ze grijs dan krijgt de plant te weinig water en zijn ze bruin dan staat de plant te nat.

Het volstaat om ze tijdens de bloeiperiode elke 7 tot 10 dagen water te geven. Zorg er ook voor dat de planten kunnen uitlekken en dat de wortels niet in een laag water blijven staan want dat kan wortelrot veroorzaken. Planten die uitgebloeid zijn, hoef je niet elke week water te geven maar slechts om de 2 à 3 weken een kleine hoeveelheid. Gebruik bij voorkeur water op kamertemperatuur en regenwater. Kraantjeswater is vaak te hard en kan leiden tot bruine randen op de bladeren. Overbemesting kan dezelfde symptomen geven. Gebruik specifieke meststof voor orchideeën en houd je aan de voorgeschreven dosis op de verpakking.

Orchideeënclips

^€1⁹⁹

Bekijk in onze webshop

Substral meststofstaafjes orchideeën

^€5³⁰

Bekijk in onze webshop

Meest voorkomende plagen 

Een verkeerde standplaats en verkeerde verzorging trekken ongedierte aan. Droge lucht lokt hun grootste vijanden en zeker in het najaar als we de verwarming terug een graadje hoger zetten. Als planten in rust en in overwinteringsmodus zijn dan zijn ze zwak en een makkelijke prooi voor kleine vervelende insecten, maar ook in de zomer kunnen ze te maken hebben met één van deze plagen:

• Tripsen: zijn kleine insecten die veel weg hebben van donderbeestjes. Ze worden slechts 0.8 tot 1.3 mm groot en hebben een doorzichtig geel tot lichtbruin lichaam met donkere ogen. Ook de twee donkere strepen op het lichaam zijn zeer kenmerkend. Ze leven niet zo lang maar vermenigvuldigen zich razendsnel en kunnen op korte tijd veel schade aanrichten. Het zijn echte bladzuigers! Door de bladeren te doorprikken zuigen ze de plantencellen leeg. Bij een hevige plaag kunnen bladeren sterk verkleuren en afvallen. Als er niet tijdig wordt ingegrepen dan kan de orchidee afsterven. Tripsen verschuilen zich meestal aan de onderzijde van de bladeren waardoor ze niet snel worden opgemerkt. Je vindt ze ook in en rond de pot, in bladoksels of op de takken. De eitjes zijn onopvallend wit of groen en zijn met het blote oog moeilijk te zien. Ze liggen meestal in het substraat. Een eerste schadebeeld zijn individuele zilvergrijze verkleuringen op de bladeren. De aangetaste cellen vullen zich met lucht en veroorzaken deze verkleuring. Als je goed kijkt kan je hun kleine zwarte uitwerpselen op de bladeren zien liggen en in sommige gevallen krijgen de bloemen kleurloze, lichte delen.

• Schildluizen: als de bladeren van de orchidee kleverig aanvoelen dan heb je misschien te maken met schildluizen, familie van de bladluizen. En net zoals de tripsen, leven ook zij van plantensappen. De plant verzwakt, de bladeren vervormen en verkleuren en zonder hulp zal de plant geleidelijk aan afsterven. Schildluizen zijn niet zo actief als tripsen. Eenmaal ze zich hebben genesteld, meestal aan de onderzijde van de bladeren, zullen ze niet zoveel meer bewegen. Ze kunnen ook op de takken of op de bloemen voorkomen. Door hun camouflagetechnieken, zijn ze lastig te detecteren maar de honingdauw die ze afscheiden verraadt hun aanwezigheid. De kleverige substantie ligt niet alleen op de bladeren maar kan zelfs op en rond de pot terecht komen. 

• Wolluizen: komen heel vaak voor en ook bij orchideeën. Ze zien eruit als witte pluizige deeltjes en lijken wel een soort witte schimmel en witte afzetting op de plant. Ze worden ongeveer 3 tot 6 mm groot. De vrouwtjes kunnen per week honderden eitjes leggen. De jonge luizen zijn zeer actief en kunnen snel ook de omliggende planten aantasten. Ze zijn niet selectief en komen op alle kamerplanten voor. Er snel bij zijn is dus de boodschap om erger te voorkomen. Ze zuigen de plantensappen op door de plant te doorprikken. Hierdoor verzwakt ze en wordt ze vatbaarder voor ziekten. De diertjes zelf zitten vaak verborgen, verspreid over de hele plant maar ze scheiden ook de stof honingdauw af. Voelt de plant kleverig aan, dan moet je ingrijpen. Bepaalde soorten vestigen zich specifiek rond de wortels. Check de gehele plant goed als deze er wat verzwakt uitziet. Wolluizen zijn lastig te bestrijden en verspreiden zich doorgaans via kleding of als ze op een tochtige plaats staan, via de luchtstroom. Wolluizen voelen zich optimaal in een droge omgeving. Door de luchtvochtigheid op te krikken, kan je veel kwaad voorkomen. 

• Spint: zijn zeer kleine mijten die nauwelijks met het blote oog waar te nemen zijn. Ze zijn maar een speldenkop groot maar kunnen het de orchidee toch best lastig maken. Ze onttrekken voedingsstoffen aan de plant en injecteren tegelijk een gif waardoor de orchidee het moeilijk krijgt om te overleven. Ze zitten vaak verscholen diep in de oksels van de bladeren en takken. Licht gespikkelde bladeren en kleverige, witte spinsels doen hun aanwezigheid vermoeden. Maar je moet goed kijken en de plant onder de loep nemen om de aantasting van spint te zien. 

Problemen voorkomen

Vaak worden plagen ongemerkt meegebracht uit het tuincentrum. Kijk dus bij aankoop goed als er nog geen sporen van deze insecten aanwezig zijn. Thuis kan je best zorgen voor een optimale luchtvochtigheid. Dit kan je meten met een hygrometer. De ideale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 en 60% die je kan verkrijgen door de ruimte dagelijks goed te ventileren, ook in het najaar! Want droge lucht wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een slechte ventilatie. Zet de verwarming ook niet hoger dan 21°C.

Benevel de bladeren regelmatig met een plantenspuit maar houd de bloemen droog. Zorg ook steeds voor voldoende licht als de zon zich minder laat zien. Zet de plant in het najaar gerust wat dichter bij het raam. Doseer de hoeveelheid water goed en beperk meststoffen in het najaar.

Plagen bestrijden

Merk je een plaag op bij één of meerdere planten, plaats ze dan zo snel mogelijk in een afzonderlijke ruimte die wat koeler is. Het voordeel is dat deze vier plaaginsecten met éénzelfde product kunnen bestreden worden, namelijk Compo Fazilo spray, effectief tegen bladluizen en alle andere soorten zuigende insecten. Je kan het ook ecologisch aanpakken met Ecoshield, een middel tegen kruipende insecten. Behandel ook het substraat want daar kunnen eitjes of larven in zitten.

Door middel van lijmplaten voor kamerplanten kan je de insecten vroegtijdig opsporen en veel problemen voorkomen. Ze bevatten geen giftige stoffen en zijn dus niet schadelijk voor jezelf of voor het milieu.