Pastinaak: van teelt tot op het bord

Pastinaak of pinkstenakel of witte peen of witte wortel. Dit zijn 4 benamingen voor eenzelfde geel-witte wortel met daarin een pittige smaak. De pastinaak zit in dezelfde familie als de klassieke wortel, maar is wel wat zoeter en zachter van structuur. Hij wordt beschouwd als de voorloper van de aardappel, waarbij pastinaak vroeger veel werd gebruikt als vervanger voor de ondertussen klassieke aardappel.

Pastinaak is een typische wintergroente en de echte kenners beweren dat de beste smaak pas komt eenmaal er vorst is geweest. De laatste jaren is focus op de pastinaak wat verloren gegaan. Tijd om er dus wat meer over te zeggen:

Telen van pastinaak

Zaaien van pastinake gebeurt meestal vanaf half april tot eind april.Zaai je vroeger, dan kan de pastinaak al in het eerste jaar bloeien. Oogsten is pas in november. Later oogsten in december of zelfs januari is ook mogelijk omdat de wortel in de grond niet dood vriest.
Echt veel onderverdelingen kent de pastinaak niet. Er zijn de kleine (baby-pastinaken), de halflange en de grote.

Bij het telen van pastinaken is het opletten voor de schimmelziekte "Intersonilia" en "Phoma". Die eerst wordt gekenmerkt door een grijze/zilverachtige vlek op het blad dat later volledig bruin wordt. Phoma zijn vuile vlekken die op de wortel zelf voorkomen. Net als de meeste schimmels komen deze vaker voor wanneer er veel vocht is.

Voedingswaarden (100 gram):

Energie: 333 kJ/80 Kcal
Koolhydraten: 15 g
Eiwit: 1.3 g
Vet: 0.4 g
Vitamine C: 18 mg
Vitamine B1: 0.08 mg
Vitamine B2: 0.08 mg
Caroteen: 0.02 mg
Calcium: 51 mg
IJzer: 0.6 mg

Bovendien zitten pastinaken boordevol mineralen en hoolhydraten en zijn ze ook geschikt voor diabetici. Verder hebben ze een vochtafdrijvende werking en zijn goed om maagkrampen tegen te gaan.

Pastinaak in de keuken

Het seizoen van de dampende stoofpotjes, soepen of hutsepotten. Hoe kouder buiten, des te lekker ze smaken. Pastinaak past hier perfect in. Maar vergeet ook niet om de pastinaak in een rauwkostsalade te verwerken, want ook daar zit hij lekker op zijn plaats, al dan niet in combinatie met de gewone oranje wortel.
Een andere manier om van pastinaak te smullen is hem bakken. Hou er wel rekening mee om de pastinaakwortels even te koken alvorens te bakken.

Ga je op zoek om pastinaken te kopen, kies dan de wortels die er stevig uitzien. Verschrompelde, wortels met vlekken en uitgedroogde exemplaren nemen we uiteraard niet mee.
Thuis bewaar je ze best op een koele plek of koelkast.

Recept: Stoofpot met witloof, kolen en pastinaak

lekker stoofpotje met pastinaak

Wat heb je nodig?

2 stronkjes witloof
2 wortelen
1 pastinaak
150 g groene kool
1 lente-uitje
100 ml kippenbouillon
4 teentjes knoflook, gepeld en gehalveerd
3 takjes tijm
2 takjes rozemarijn
4 blaadjes marjolein
sap van ½ citroen

Aan de slag!

Snijd alle groenten in reepjes en de lente-ui in schijfjes.
Stoof de lente-ui en knoflook in een pan samen met de tijm, rozemarijn en marjolein.
Voeg er dan de wortelen en de pastinaak aan toe.
Laat even stoven en doe er dan de groene kool en het witloof bij.
Kruid met peper en zout.
Voeg de bouillon toe en laat even sudderen tot de groenten beetgaar zijn.
Besprenkel met het citroensap en serveer als bijgerecht.