Een moestuin op het terras of balkon

Sla kweken op het terras of balkon Om een moestuin te beginnen hoef je over geen grote oppervlakte te beschikken. Zelfs in potten op het terras of balkon kan je groenten, fruit en kruiden kweken. Combineer je favoriete gewassen met eetbare bloemen zoals viooltjes, Oost-Indische kers, komkommerkruid en bieslook en vul bakken met heerlijk geurende kruiden. Het resultaat is een prachtige tuin die zich met elke bloementuin kan meten!

Wees bij de aanleg creatief met verschillende sierpotten, manden in wilgentenen en kweektafels. Vergeet ook niet de verticale ruimte zoveel mogelijk te benutten want op die manier kan je verrassend veel fruit en groenten gaan kweken. Hangende plantzakken, hangende moestuinzakken, kleine fruitbomen in potten, klimplantgeleiders, tomatenspiralen en kruidentrappen kunnen hierbij handig zijn.

Let er bij de keuze van de potten op dat ze niet alleen mooi zijn maar vooral functioneel. De diepte is een belangrijke factor want er moet voldoende grond in kunnen. Ze moeten ook voorzien zijn van een goede afwatering om te voorkomen dat planten gaan rotten door overtollig water. Wil je de potten in de winter laten buiten staan dan is het belangrijk dat ze vorstbestendig zijn. Terracotta potten zijn poreus en zullen sneller stuk vriezen dan bijvoorbeeld geglazuurde potten of bakken in kunststof of hout. Merken zoals Ecopots en Capi Europe hebben een ruim assortiment vorstbestendige bloembakken en potten.

Een goede voorbereiding

Eetbare tuin op terras of balkon Voor je met het planten of het zaaien van start gaat is het goed de potten één voor één uit te spoelen met een warm sopje. Dat voorkomt dat ziektekiemen en schimmels achter blijven en jouw nieuwe planten zullen aantasten. Poreuze potten die snel water opzuigen kan je aan de binnenkant bekleden met een folie om te voorkomen dat ze vocht uit de potgrond opnemen. Zorg zoals eerder vermeld voor een goede drainage maar eventueel ook voor een bewateringssysteem.

Na de voorbereiding begint het boeiende werk. Stel een moestuinplan op en maak een goede keuze, rekening houdend met de standplaats, de bloeitijd en de oogsttijd zodat je zo lang mogelijk de vruchten kan plukken van jouw eetbare tuin. Kies voor moestuingrond, bij voorkeur de biologische variant en let op de verschillende soorten groenten en fruit die je eventueel samen zet. Combineer planten met een weelderig blad met mooie bloemen, werk in lagen en let op de hoogte van de volwassen plant. Combineer planten die dezelfde eisen stellen qua zonlicht, wind en waterbehoefte. De ene soort mag de andere ook niet overwoekeren eens ze wat groter worden. Werk de bovenkant van de potgrond af met een laagje mulch, boomschors of kiezelsteentjes. Dat laat de pot mooier ogen, voorkomt dat de grond snel uitdroogt en geeft onkruid minder kans om te kiemen.

Welke gewassen kan je zaaien of planten?

Waar, wanneer en hoe begin je aan een moestuin? Veel vragen die zich stellen als je begint en misschien is nog wel de grootste uitdaging wat je allemaal kunt zaaien op een beperkte oppervlakte? Er zijn immers zoveel rassen en soorten waarbij je ook nog kunt kiezen tussen zaaien of gebruik maken van jonge plantjes.

Wat je zeker kunt proberen zijn bladgroenten want die doen het ongelooflijk goed in potten en bakken: pluksla, veldsla, rucola en spinazie. Ook aardappelen of uien kan je in een kweekzak telen, te starten met pootgoed. En wat denk je van radijsjes, kerstomaten, komkommers, aubergines, wortelen of aardbeien?

Zelf groenten zaaien

Gewassen zaaien en zien groeien geeft heel veel voldoening! Je kan ook starten met plantjes, maar het aanbod aan zaden is veel groter en de prijs van een pakje zaad is bovendien goedkoper. Onder de juiste omstandigheden kan je zaden trouwens enkele jaren bewaren. Geen nood als je er nog wat over hebt op het einde van het seizoen. Het vraagt wel wat meer tijd, vaardigheid en geduld om je eigen zaailingen groot te brengen. Een warm plekje binnenshuis of in de serre met veel licht is onontbeerlijk om zaden te laten kiemen. En natuurlijk mag de liefde voor het moestuinieren niet ontbreken!

Niet alle variëteiten zijn geschikt voor kleine tuinen maar er bestaan gelukkig al heel wat compacte rassen die specifiek ontwikkeld zijn voor de teelt in potten:

Mini-courgette Patio Star F1: een hybride soort waarbij de courgettes geoogst worden in een jong stadium. Deze soort leent zich perfect voor de teelt in potten. De plant blijft compact met een hoogte van ongeveer 45 cm en vormt lekkere vruchten met kleine zaadlijsten. Zaaien kan vanaf april onder glas.
Bieten Hula Hoop: een kleurrijke mix van vier verschillende soorten bieten, wit, geel, rood en rood met wit (Albina Verduna, Burpees Golden, Kogel en Chioggia). De bieten brengen kleur op jouw bord en ze kunnen ook ingelegd worden als mini-bietjes. Zaaien kan vanaf half april in potten op het terras of balkon.
Mini-aubergine Patio Baby F1: de mini-aubergines zijn een kleine versie van de echte aubergine en hebben ook de kenmerkende paarse glanzende schil. Het vruchtvlees is sappig en te combineren met heel wat andere ingrediënten. Aubergines mag je binnenshuis voorzaaien vanaf januari. Als de plantjes groot genoeg zijn kan je ze buiten uitplanten in een geschikte pot of kweekbak.
Pottomaat Gourmandise Red: niks gaat boven de smaak van een lekker zoet kerstomaatje en met dit ras kan je ze ook in een pot telen. De plant wordt slechts 30 cm hoog en levert middelgrote kerstomaten met een extra zoete smaak, ideaal als aperitiefhapje of als tussendoortje. Voorzaaien kan vanaf eind februari.
Snack komkommer Kalimero F1: snack komkommers worden slechts 10 tot 15 cm groot en zijn geschikt voor de teelt op een beperkte oppervlakte. Ze vormen een verfrissende snack tijdens de zomer. Voorzaaien kan vanaf maart binnenshuis.
Wortelen Parijse Markt 4: om wortelen te kweken heb je voldoende diepte nodig maar met dit compacte ras hoef je hier geen rekening mee te houden. De worteltjes zijn bolvormig en kunnen dus perfect in bakken aangeplant worden. Ze zijn sappig en hebben een fijne, zoete smaak. Zaaien kan vanaf half maart. Het is bovendien een soort die snel groeit en snel geoogst kan worden.
Romeinse mini-sla Red and Green: perfect om op het terras of balkon te kweken, in potten of in een vierkante meter tuin. De sla is knapperig en smaakvol, ideaal in een salademix maar ook gebakken in de pan is deze kleine krop verrassend lekker! Zaaien kan vanaf februari onder glas.

Het juiste zaaimateriaal

Om zoveel mogelijk de groentetuin naar het balkon of terras te brengen, zijn er voor heel wat groentesoorten al diverse kweekpotten en -zakken op de markt. Wil je dus wortels of aardappelen kweken, dan is jouw kleine beschikbare ruimte geen excuus meer om het niet te doen. Hieronder een overzichtje van wat je waarin kan telen:

Aardappelen: hou jij ook van een lekkere Belgische friet of 'patat'? Om aardappelen te kweken heb je niet zoveel ruimte nodig. Een simpele aardappelzak is voldoende om er een heerlijke portie 'friet'aardappelen uit te halen.
Tomaten: een tomatenplant groeit voornamelijk in de hoogte maar heeft voor de rest niet zoveel plaats nodig. Enkel dient de plant goed te worden ondersteund want door de hoogte en zware vruchten, kunnen takken buigen en breken. Een tomatentoren is hiervoor het perfecte 2-in1 hulpmiddel voor. Ze bestaan uit een kweekpot met daarop een klimframe waaraan je de tomatenstengels kan leiden.
Wortels: voor het kweken van wortels heb je ondergronds meer ruimte nodig dan bovengronds. Maar ook daarvoor bestaan er speciale kweekzakken, die voldoende ruimte geven om de wortels tot diep in de aarde te laten uitgroeien.
Aardbeien: ook sommige fruitsoorten zoals aardbeien en citrusvruchten zijn geschikt voor het kweken in kleine ruimtes. Naast het gebruik van potten, bestaan er ook kweekzakken met meerdere openingen waarin je aardbeiplantjes kunt planten. Zo kan je genieten van een grote oogst met minimaal ruimtegebruik. De zakken zijn tevens ook te gebruiken voor andere kleine soorten zoals kruiden.
Erwten en bonen: van sperzieboon tot snijboon, het assortiment is groot en met een pot van minimum 30 cm diep op 45 cm diameter kan je al heel wat soorten kweken. Net als tomaten hebben bonen en erwten niet veel plaats nodig maar wel de nodige ondersteuning in de hoogte. Je kan dit doen met touw en stokken of je kiest voor een bonenkweekzak waar elk stok aan elkaar verbonden kan worden met een bijgeleverde steunring. Geef wat extra compost of meststof en kies voor een zonnige standplaats met minimaal 6 uur zonlicht per dag. Dit zal zorgen voor een uitbundige groei en oogst.
Sla: één van de makkelijkste en snelste groenten om te kweken is sla. Zij vragen een pot met een minimum grootte van 20 cm diep op 30 cm diameter. Drainagegaten moeten onderaan steeds aanwezig zijn zodat overtollig water weg kan. Ze vragen een zonnige plaats maar de warme middaguren vermijden ze het liefst. Met een kweekpot op wielen zijn ze makkelijk te verplaatsen. Of kies voor een slakweekzak waar er tot 8 (verschillende) soorten tegelijk kan geoogst worden.
Tuinkruiden: kruiden kan je over het algemeen makkelijk kweken in kleine potten aan het balkon of op de tuintafel en vensterbank. Ook in de Vigoroot kweekzak kan je een 4-tal soorten in kwijt.
Overige groenten: uiteraard kan je nog meer soorten kweken op kleine ruimtes. Ook uien en look doen het hier goed maar ook bolcourgettes, pepers en minikomkommers zijn leuke groenten om uit te testen. Kies dan voor een grotere plantzak waar ze diep kunnen wortelen of geef ze elk een eigen groeistek.