Klaver als onkruid of groenbemester
De ene zaait klaver als groenbemester, de andere roeit de plant liefst zo snel mogelijk uit. Sommigen vinden het een nuttige en aantrekkelijke plant, anderen bestempelen het eerder als "onkruid". Het is maar hoe je het bekijkt! Maar misschien kan ik je de liefde voor dit plantje wel bijbrengen als je weet hoe nuttig het voor je kan zijn.
Wat doet klaver met onze bodem?
Klaver is een inheems plantje uit het geslacht van de vlinderbloemenfamilie bestaande uit wel 200 soorten. Bij ons vinden we vooral de rode en de witte klaver maar in België en Nederland zijn nog meerdere varianten te vinden. Wat de plant zo bijzonder en nuttig maakt is dat ze de eigenschap heeft om stikstof uit de atmosfeer te binden. Dit maakt klaver tot de ideale bodemverbeteraar en daarom wordt het in de landbouw vaak als groenbemester gebruikt. Klaver verrijkt de bodem met stikstof en verhoogt de beschikbare nutriënten voor de gewassen die erna op het veld worden gekweekt. Het wordt dan op een bepaald moment ondergespit om het percentage organische stof in de bodem te verhogen. Bijgevolg wordt de bodem vruchtbaarder en zal de toekomstige teelt minder vatbaar zijn voor ziekten. Ook bij schrale tuingronden kan klaver helpen om de bodem voedzamer te maken zodat je geen (kunst)mest nodig hebt. Voor je met de aanleg van een tuin begint kan het dus nuttig zijn om eerst klaver te zaaien.
Een andere eigenschap is dat klaver tijdens periodes van droogte veel beter het water vast houdt. Heb je dit plantje in je gazon staan, dan is dit enkel een goede zaak, zeker tijdens warme zomerdagen waarop het uiterst moeilijk is om de grassprietjes fris groen te houden. Er zijn dan dagelijks liters water nodig om het gras in leven te houden. Klaver houdt je gazon dus groen en zorgt er ook nog eens voor dat het, anders vrij levensloze oppervlak, plots aantrekkelijk wordt voor insecten. De bloemhoofdjes lokken heel wat bijen en hommels, voor hen een bron van nectar.
Klaver is een taaie plant die elk seizoen overleeft, zelfs een snikhete zomer en een barkoude winter. Het onderdrukt de groei van andere onkruiden en je kan het net zoals gras maaien. Dat maakt klaver tot het perfecte alternatief voor een vaak moeilijk te onderhouden gazon! Lawn Clover geeft je het hele jaar door een groene grasmat.
Soorten klaver
- Witte klaver (Trifolium repens): komt algemeen voor en dan vooral in grasvelden, op akkers, in tuinen en wegbermen. Deze lage, bodembedekkende plant bevat veel eiwit, vitaminen en mineralen en is een belangrijke plant voor veevoeder. Het kan ook gekweekt worden om konijnen en ander huisdieren te voederen.
Al kruipend over de grond en wortelend aan de knopen neemt het al snel een grote oppervlakte in. De bladeren bestaan doorgaans uit drie fijngetande deelblaadjes. Heb je een klavertje vier gevonden dan heb je geluk want ze zijn schaars te vinden. Klaver met 4 deelblaadjes is een modificatie en de oorzaak moet gezocht worden in de bodemsamenstelling, mogelijke vervuiling of beschadiging van de jonge klaver.
De bloemen van witte klaver zijn bolvormig, wit van kleur en bloeien van mei tot september. De plant staat het liefst in de zon maar doet het ook goed op een minder zonnige plaats op uiteenlopende grondsoorten. Witte klaver kan je kopen als groenbemester, te zaaien van maart tem juli. - Rode klaver (Trifolium pratense): een bijzonder aantrekkelijk plantje te vinden op goed bemeste graslanden, in wegbermen en bosranden, ook wel in tuinen. Door het zeer hoge eiwitgehalte een belangrijk veevoedergewas. Voor de eiwitproductie is er stikstof nodig dat met behulp van symbiotische bacteriën uit de lucht wordt gehaald.
Het blad is trietallig met in het midden een lichte vlek en de stengel is behaard. De roze tot rode bloemen zijn aantrekkelijk voor hommels. Wordt ook aangeraden als groenbemester, te zaaien van maart tem juli. - Akkerklaver (Trifolium aureum): een klaversoort die bloeit met kleine goudgele bloemhoofdjes. Je vindt het vooral op zonnige plaatsen in weilanden, akkers en rotsachtige gebieden. De stengels zijn steviger en staan rechter dan de gelijkende soort 'liggende klaver'.
- Aardbeiklaver (Trifolium fragifer): heeft zijn naam te danken aan de vleeskleurige bloemhoofden die in uitgebloeide vorm op een aardbei lijken. Een kruipend plantje dat tot 25 cm hoog wordt en wortelt aan de knopen. Aardbeiklaver bloeit van juni tot september en is te vinden op natte en zilte graslanden, schorren en kwelders. Je vindt ze ook in bermen terug. Als de plant niet bloeit is de verwarring met witte klaver snel gemaakt.
- Inkarnaatklaver (Trifolium incarnatum): een plant die tot 40 cm hoog wordt en bloeit met prachtige dieprode tot 4 cm langwerpige bloemhoofden. Geen inheemse soort maar afkomstig uit Middellandse zeegebieden, Portugal, Spanje, Frankrijk, Italië en Turkije. De soort wordt bij ons gebruikt als veevoeder en groenbemester maar wordt ook in natuurlijke tuinen aangeplant als voedselbron voor insecten. Bedenk wel dat inheemse soorten betere nectarleveranciers zijn voor onze bijen en hommels
Toch liever een gazon zonder klaver?
Ben je nog steeds niet overtuigd en heb je toch liever een gazon zonder klaver? Dan kunnen we een aantal tips geven om zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen, het gras onkruidvrij te houden.
Groeit er klaver in jouw gazon dan betekent dit meestal dat er te weinig voedingsstoffen en dan vooral stikstof aanwezig zijn. Klavers gedijen ook goed in een droge bodem. Het gazon goed onderhouden en voorkomen dat er klaver groeit is beter dan het te bestrijden.
- Water geven: gras heeft veel water nodig. In droge periodes kan je best 1 keer veel water geven dan dagelijks een kleine hoeveelheid. Zorg er in elk geval voor dat de grond niet uitdroogt.
- Een voedzame bodem: als er te weinig voedingstsoffen in de bodem aanwezig zijn dan krijgt het gras het moeilijk en krijgt klaver de kans om te groeien. Klaver haalt stikstof uit de lucht en kan dus groeien op arme grond. Voedt het gazon op regelmatige basis met organische meststof dat de nutriënten langzaam vrij geeft. Ook het gebrek aan kalk kan er voor zorgen dat onkuid de overhand neemt.
- Maaien: tijdig het gazon maaien voorkomt de groei van klaver en ook van andere onkuiden. Maai op een hoogte van 3 à 4 cm en ruim het maaisel op. Je kan er ook voor kiezen om een deel regelmatig te maaien en een ander deel minder intensief.
- Verticuteren: 1 à 2 keer per jaar, in het voor- en het najaar het gazon verticuteren zorgt ervoor dat het gras terug kan ademen. Het verwijdert de viltlaag dat ontstaat door dode grassen en mossen en het gras langzaam aan laat verstikken. Door deze laag tijdig te verwijderen geef je het gras meer kans om zich te ontwikkelen.