Stappenplan naar een natuurlijke tuin

Een natuurlijk ogende tuin wordt meer en meer een must. Niet alleen stralen deze tuinen een oase van rust uit, ze dragen ook bij aan meer natuur, herstel van het landschap en een schoner milieu. In Vlaanderen worden natuurlijke groenzones schaarser en vormen tuinen een groter oppervlak dan de oppervlakte aan beschermd natuurgebied. Het belang om de natuur een handje te helpen wordt dus steeds groter.

Het idee achter een spontane tuin is om de natuur zijn gang te laten gaan en met kleine ingrepen in stand te houden. Wens je jouw tuin graag zelf aan te planten, kies dan voor inheemse soorten die goed gedijen in de grondsoort en samengaan met de klimaatsomstandigheden. Streef hierbij naar het gebruik van natuurlijke producten en gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. Pas de volgende tips toe en geniet het hele jaar door van jouw ecotuin!

1. Zorg voor water

Water kan je op diverse manieren integreren. Is je tuin te klein voor een vijver, plaats dan een regenton en vang het regenwater op. Besproei hiermee jouw tuin of moestuin en bespaar zo op leidingwater. Regenwater is tevens beter voor je planten omwille van de aanwezigheid van mineralen. Leidingwater daarentegen bevat heel wat kalk waardoor het een minder milieuvriendelijk alternatief is voor het sproeien van je tuin.

Heb je toch meer plaats, kies dan voor een tuinvijver. Deze hoeft niet groot te zijn. Een kleine vijver lokt al heel wat tuindieren zoals libellen, kikkers, waterkevers en vogels. Leg de vijver op een halfschaduwrijke plaats en voorkom zo algengroei. Algen houden van warm water en zorgen voor een groene, glibberige vijver waardoor waterplanten kunnen afsterven. Ook voor muggen kan een vijver een oplossing bieden. Muggen vertoeven graag in de buurt van water om hun eitjes daar te leggen. Heel wat waterinsecten vissen deze muggenlarven op. Libellen en waterkevers zijn hier bijvoorbeeld dol op.

2. Creëer een snoep- en pluktuin

Plant een aantal bessenplanten op een zonnige standplaats. Kies verschillende inheemse fruitsoorten zoals framboos, bosbes, braambes, aardbei ... En geniet ervan om met de kinderen lekker in je tuin fruit te plukken. De planten zullen heel wat beestjes aantrekken die van groot belang zijn bij de bestuiving. Bevorder de bestuiving en hang een bijenhotel in de buurt, op een zonnige plaats. Wees dus vooral creatief! In een kleine stadstuin bijvoorbeeld, kan je de vruchtdragende planten in een bloembak, palet of ton zetten.

3. Kweek je eigen groentjes

Moestuinieren is niet alleen een leuke hobby. Je wordt voor je werk ook rijkelijk beloond met verse groentjes. Zorg voor diverse soorten zoals groenten, fruit, kruiden en nectarplanten, en laat de natuur de rest doen. Nectarplanten trekken bijen en vlinders aan die instaan voor de bestuiving van jouw groenten- en fruitplantjes. Ook in een kleine stadstuin kan je jouw groentjes kweken. Plaats hiervoor bloembakken of denk eens aan verticaal tuinieren of een intensief groendak!

4. Maak natuurlijke beschutting

Heel wat vogels, insecten en zoogdieren maken hun nestjes in bomen, struiken en klimplanten. Ze bieden een natuurlijke schuilplaats bij slecht weer en vormen een veilig toevluchtsoord bij gevaar. Heb je een tuin en wil je hem aanplanten? Plant dan zeker een boom of struik. Kies ook hier opnieuw voor soorten van bij ons zoals veldesdoorn, wilde kers, boswilg ... Twijfel je nog? Denk dan eens hoe leuk het kan zijn wanneer er plots een eekhoorn langs je boom omhoog klautert. Fleur een kleine tuin op met klim- en slingerplanten. Sommige soorten zoals Lonicera en Jasmijn ruiken niet alleen heerlijk, maar trekken 's avonds ook prachtige nachtvlinders aan.

5. Met minder werk, meer leven

Geloof het of niet, hoe minder je ingrijpt, hoe rijker de biodiversiteit in je tuin wordt. De mooie gesnoeide Vlaamse tuinen vormen een bedreiging voor de instandhouding van heel wat dieren en planten. Laat bijvoorbeeld de gevallen bladeren in de herfst liggen. Deze vormen in de winter voor heel wat dieren een overwinteringsplaats en in de lente nieuw voedsel. Verzamel het dode hout op een stapeltje. Hier houden egels, spitsmuizen, roodborstjes en de winterkoning van. En laat het afgevallen fruit liggen voor vlinders en vogels.

6. Start met composteren

Composteren behoort tot de natuurlijke kringloop van de natuur. In deze cyclus vormt alles wat afsterft de basis van nieuw leven. Verzamel daarom je tuinafval met je keukenafval in een compostbak. Na het composteren kan je de compost als bodemverbeteraar gebruiken en is de cirkel opnieuw rond. Heb je geen plaats voor een compostbak, dan kan je jouw tuinafval verzamelen in een compostvat.

7. Hang nest- en insectenkastjes op

Voederplaats voor vogels

Voorzie extra plekjes waar tuindiertjes kunnen wonen. Heb je geen plaats voor een boom, hang dan een nestkastje aan een muur of tuinwand. Deze bieden voor heel wat vogelsoorten een broed- en schuilplaats. Ook een insectenhotel biedt voor tal van beestjes een schuilplaats waaronder bijen, vlinders, spinnen, ... Hang ze op een zonnige, beschutte plek in je tuin. Voorzie aan de nestplaatjes ook een plaatsje voor zaden, pitten en ander vogelvoer en help hen de winter door te komen.

8. Een bloeiende tuin, het hele jaar door

Kies bij het aanplanten van je tuin voor inheemse soorten die het jaar rond bloeien. Speel hierbij met kleuren en geuren om verschillende bijen en vlinders aan te trekken. Zo help je de biodiversiteit instand te houden.

Siergrassenborder