Het aanleggen van een wadi met (bollen)beplanting

In de openbare ruimte worden wadi's al vaak aangelegd. Het is een leuke, natuurlijke manier om (te veel) aan regenwater te bufferen en infiltreren. Want met de toenemende stedelijke verharding, krijgt regenwater het moeilijk om vlot in de ondergrond te sijpelen. Een wadi is hiervoor een goede oplossing als drainage systeem om wateroverlast tegen te gaan. Ook bij jou in de tuin is de wadi een gepaste oplossing bij hevige regenval. Want hoe groot of hoe klein jouw tuin ook is, een wadi past overal. Hoe werkt het en welke planten kan je hierin planten? We leggen je het graag uit.

Wat zijn wadi's?

Een wadi (‘WAterafvoer door Drainage en Infiltratie’) is een met grind en zand gevulde verlaging van het maaiveld in een bewoond (stedelijk) gebied, bijvoorbeeld een greppel, sloot of een heel gebied, die water kan bergen en infiltreren en daarmee oppervlaktewater vertraagd kan afvoeren naar het grondwater. Een wadi wordt ook wel een mini-retentiegebied genoemd. Bij een wadisysteem stroomt hemelwater niet rechtstreeks in de riolering, maar via bovengrondse goten en/of greppels in de wadi. Een goed ontworpen wadisysteem beperkt overstort, verbetert de oppervlaktewaterkwaliteit en beperkt verdroging. Een wadi heeft een beplante bovenlaag met een doorlaatbare bodem. Onder deze laag bevindt zich, vooral op kleigrond, een zogenaamde ‘percolatiekoffer’ van grind, zand, lavasteen of gebakken kleikorrels. Deze materialen hebben veel tussenruimte waardoor het regenwater kan afstromen en ‘inzijgen’. Soms wordt er ook drainage aangebracht om het water naar andere laaggelegen plekken te kunnen laten afstromen.

Droge wadi

Hieronder zie je een illustratie van een wadi als deze droog staat. Dit zal minder vaak voorkomen omdat door de infiltratie het regenwater vertraagd wordt afgevoerd naar het grondwater. Enkel bij een periode van aanhoudende droogte (zoals in de zomer), kan de wadi droog komen te staan.

Principe tekening wadi droog Wadi Darwinpark droog

Natte wadi

Hieronder zie je een illustratie van een wadi als deze onder water staat. Het regenwater wordt door de toplaag van de wadi gezuiverd en zakt langzaam terug in de bodem. Als er te veel water in de wadi komt zal via de slopkop het overige water worden opgeslagen en door de drain worden afgevoerd.

Principe tekening wadi nat Wadi Darwinpark nat

(Natuurlijke) wadibeplanting

Meiklokjes voor een wadi Een natuurlijk aangeplante wadi is niet alleen mooi maar heeft veel bijkomende voordelen: het infiltrerend vermogen van de wadi neemt toe doordat niet alleen de percolatiekoffer zijn werk doet maar daarnaast de planten water opslaan in hun holle stengels. Een natuurvriendelijke wadi vraagt minder onderhoud dan een met gazon begroeide wadi waarvan het gras veel vaker gemaaid moet worden. De hoog opgaande, bloeiende beplanting van een natuurlijke wadi draagt bovendien bij aan de stedelijke biodiversiteit: veel insecten, vogels en zoogdieren zoals egels hebben er hun habitat. Gevarieerde beplanting zorgt bovendien voor een beter doorwortelde luchtige bodem met een gezond bodemleven die op de lange termijn waterdoorlatend blijft.

Geschikt assortiment

Fritillaria geschikt voor de wadi Planten die geschikt zijn voor een wadi zijn niet altijd moerasplanten maar moeten wel bestand zijn tegen dynamische wisselende situaties: vaak droog en soms (erg) nat. Gazon is niet geschikt voor wadi’s: gazongrassen kunnen slecht tegen zuurstofgebrek. Een (vaste)kruidenvegetatie, al dan niet gecombineerd met bomen, is ideaal. Ook een (beperkt assortiment) bloembollen kan in een wadi worden toegepast. Bloembollen verdragen droogte tijdens hun rustperiode en een aantal soorten kan zeer goed worden toegepast op natte tot vochtige standplaatsen. In alle gevallen dient de drainage wel optimaal te zijn. Ook een redelijke voedselrijkdom is een voorwaarde. Voor een optimale verwildering zal het maaibeheer moeten worden aangepast aan de tijd die het loof nodig heeft om af te sterven zodat de bol weer voedsel kan opslaan voor het volgende groeiseizoen.