Heermoes en zijn positieve kanten
Het geslacht heermoes (Equisetum) omvat 25 soorten verspreid over de hele wereld, behalve in Australië. Nederland heeft met 8 soorten net iets meer variëteit dan België, dat er 7 telt. Deze kruidachtige, overblijvende planten gedijen zowel op het land als in ondiep water. Ze behoren tot een fascinerende familie die al 300 miljoen jaar geleden, tijdens het Carboon, samen met de eerste reptielen voorkwam. In die tijd waren er nog geen andere planten of bloemen, en de dinosauriërs zouden pas later verschijnen. Toen vormden Equisetum-planten enorme wouden en bereikten ze de grootte van bomen. Tegenwoordig bestaat er nog één Amerikaanse variant die tot wel 12 meter hoog kan worden.
Beschrijving
Deze echte overlevers hebben holle stengels en bladeren met nauwelijks bladgroen. Hun wortelstelsel is een ondergronds vertakt netwerk dat trapsgewijs tot wel 6 meter diep kan groeien, zoals bij de akkerpaardenstaart (Equisetum arvense). Sommige soorten gaan zelfs nog dieper.
Dankzij hun diepe wortels hebben heermoesplanten toegang tot stoffen, zoals verschillende chemicaliën die concurrerende planten afschrikken. Ook een hoge concentratie kiezelzuur geeft heermoes een grote tolerantie voor herbiciden en zware metalen. Bovendien haalt deze plant mineralen uit diepere grondlagen, die op lange termijn ook voor andere planten beschikbaar komen.
De plant breidt zich uit via het wortelstelsel, waarbij elk stukje wortelstok een nieuw netwerk kan vormen. Daarnaast vermenigvuldigt deze holle plant zich ook via sporen. Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik ben behoorlijk onder de indruk van de opmerkelijke overlevingskracht van deze oerplant. Alleen frequent maaien of een overdosis kalk lijkt deze plant te kunnen uitputten.
Heermoes als meststof
Een aftreksel van heermoes werkt uitstekend als vloeibare meststof voor andere planten. Gerooide paardenstaarten zijn ook een waardevolle toevoeging aan de composthoop, waardoor de compost rijker wordt. Laat 1 kg paardenstaarten tien dagen weken in 10 liter water in een afgesloten emmer. Verdun het mengsel en gebruik het als vloeibare meststof.
Geneeskrachtige werking
Tot slot heeft een afkooksel van heermoes bloedstelpende en licht urine-afdrijvende eigenschappen. Paardenstaarten versterken ook nagels en botten dankzij de werkzame stoffen saponinen, kalium en kiezelzuur (deels oplosbaar in water, deels niet). Daarnaast bevatten ze alkaloïden en looistoffen.
De plant wordt steeds vaker gebruikt voor de behandeling van reuma. Als thee helpt het tegen vochtophopingen en bij een gebrekkige urine-uitscheiding. Uitwendig wordt heermoes ingezet voor baden om moeilijk genezende wonden te behandelen. Bij rugklachten kan een bad met enkele verse planten zeer effectief zijn.