Heerlijk geurende sierstruiken gedurende de winter
Het is verbazingwekkend hoe alles in de plantenwereld perfect is geregeld. Zelfs in de koudste wintermaanden, wanneer het weer wispelturig en onvoorspelbaar is en wind en regen domineren, sieren bepaalde struiken zich met bloemen soms nog voordat de eerste bladeren ontluiken. Op dat moment zijn er maar weinig insecten actief. Om toch voor bevruchting te zorgen, worden ze aangetrokken door verdragende geuren, waardoor potentiële stuifmeelverspreiders worden aangetrokken. Bij windstil weer en iets warmere temperaturen kunnen we dan genieten van hun uitzonderlijke aroma's.
Soorten geurende sierstruiken:
1. Abeliophyllum distichum (witte Forsythia)
Een struik die enigszins lijkt op de geelbloeiende Forsythia, maar zich al in februari tooit met kleine ivoorkleurige bloemen en een oranje hartje, is de Abeliophyllum. Oorspronkelijk afkomstig uit Korea, is deze struik volledig winterhard in onze regio's. De plant verspreidt een subtiele, kruidige geur. Als een halfstruik heeft hij in het begin wat ondersteuning nodig. Hij gedijt het beste op zonnige tot halfschaduwrijke plekken en groeit tot een hoogte van ongeveer 1 tot 2 meter.
2. Camellia sasanqua
Een wintergroene sierheester met prachtig glanzende ovale bladeren. De Camellia wordt gedurende de maanden november tot februari opgesierd door witte of roze geurende bloemen. Tijdens langdurige vorstperiodes is enige bescherming voor deze plant aan te raden. Met een vorsthoes voorkom je vorstschade. Deze Camellia kan 3,5 meter hoog worden.
3. Chimonanthus praecox
Chimonanthus praecox, beter gekend als ‘winterzoet’, toont zijn weelderige bloei na een warme, droge zomer. Vanaf januari tot februari verschijnen de wasachtige lichtgele bloemetjes met een paars hartje. Als de weersvoorspelling vorst aangeeft, kun je enkele takjes afknippen en binnen in een vaas plaatsen om ook daar van de bloemenpracht te genieten. Deze plant is niet veeleisend qua grondsoort. Zet ze op een zonnige plek in de border en elk jaar opnieuw zal de Chimonanthus je verrassen met zijn prachtige bloemen en betoverende zoete geuren!
4. Hamamelis mollis ‘Pallida’ (toverhazelaar)
De toverhazelaar, een bladverliezende heester die breder dan hoog wordt en dus behoorlijk wat ruimte nodig heeft. De mooiste cultivars en hybriden zijn ontwikkeld in het Arboretum van Kalmthout. ‘Diane’ met rode bloemen en ‘Jelena’ met roestbruine bloemen, geuren helaas iets minder intens. De geelbloeiende ‘Pallida’ daarentegen kan worden beschouwd als de toverhazelaar met de sterkste geur. Hij gedijt het beste in een humusrijke, niet al te droge grond en op een zonnige tot half beschaduwde plek in de tuin. Gun deze struik, die een hoogte van drie meter kan bereiken, voldoende ruimte en geniet in februari van de heldergele, zoetgeurende bloempjes.
5. Lonicera fragrantissima (winterkamperfoelie)
Deze winterbloeier verspreidt een geur die net zo heerlijk is als die van de zomerbloeiende klimmende kamperfoelies. ‘Fragrantissima’ betekent letterlijk ‘de meest geurende’. De witte bloempjes staan verspreid aan de takken en openen zich niet allemaal tegelijk. De takken kunnen in één seizoen tot anderhalve meter groeien, wat een wat nonchalante indruk geeft. Maar al snel vergeet je dat wanneer deze struik vanaf januari royaal zijn parfum begint te verspreiden.
6. Mahonia
Mahonia, met zijn wintergroene, stekelige bladeren die lijken op die van hulst, bloeit doorgaans in maart met trossen zwavelgele bloemen. Deze heester voegt werkelijk iets bijzonders toe aan de tuin. De geur is intens en neigt naar die van seringen. Mahonia media ‘Charity’ is een prachtige verschijning met zijn varenachtige blauwgroene bladeren, waar de lange bloemtrossen (tot 30 cm) bovenuit steken. Zowel Mahonia aquifolium als de laagblijvende variëteit ‘Apollo’ gedijen uitstekend in de schaduw!
7. Sarcococca hookeriana ‘Humilis’
Dit pareltje mag in geen enkele tuin ontbreken. Met een bescheiden hoogte van niet meer dan 50 cm is deze groenblijvende heester een waardevolle aanvulling. In december komen er kleine, zoetgeurende roomwitte bloemen tevoorschijn in de bladoksels. Net zoals andere varianten van dit geslacht gedijt deze plant goed in schaduw en halfschaduw, waardoor ze uitstekend groeien onder bladverliezende bomen en struiken. Bij aanplant in de volle zon is het belangrijk dat de grond constant vochtig is om vergeling van de bladeren te voorkomen. Op een warme, windstille dag in februari kun je niet langs deze struikjes lopen zonder de betoverende geur op te snuiven. Zelfs één enkel struikje bij de voordeur zal elke bezoeker aangenaam verassen. Voor wie op zoek is naar grotere varianten, zijn 'Ruscifolia' (50-70 cm), ‘Hookeriana’ (70-100 cm) en ‘Confusa’ (150-200 cm) uitstekende keuzes.
8. Viburnum
Binnen deze uitgebreide groep van zowel grote als kleinere heesters vallen drie heerlijk geurende winterbloeiers op. Viburnum x bodnantense is het resultaat van een kruising tussen Viburnum grandiflora en Viburnum farreri. Deze struik bloeit soms al vanaf november, maar bereikt zijn hoogtepunt in maart. De klokvormige bloemen beginnen roze en verkleuren geleidelijke naar wit, gegroepeerd aan het uiteinde van de kale takken. Eénmaal de betoverende geur van deze bloemen is ontdekt, blijft die in het geheugen gegrift. Onder de meest geteelde cultivars vinden we 'Dawn’, ‘Deben’ en ‘Charles Lamont’, die een maximale hoogte van 3 à 4 meter bereiken. Viburnum tinus is een groenblijvende struik die bloeit van november tot mei. Tijdens koude periodes verspreiden de witte bloemen een minder aangename geur. Naarmate de temperaturen stijgen, komt er echter een aangename geur vrij, hoewel die nooit kan tippen aan de krachtige, unieke geur van de ‘bodnantense’-soorten.