Kersen: soorten, planten, snoeien, oogsten

Prunus avium (zoete kersen) ---> - avium = geliefd door vogels.
Prunus cerasus (zure kersen)
Oorsprong: Europa en Azië.
Roosachtigen: - Rosaceae (steenvruchten)

Rassen: Bigarreau Van, Hedelfinger, Castor, Early Rivers, Lapins, Meikers, Oktavia, Regina, Schneider, Skeena, Spaanse knapkers, Sumtare, Sunburst, Sylvia, F121 ofwel wilde soorten, zaailingen,...

Kersenboom

Aanplanten als:

Laagstam: 0,5 meter (stamhoogte).
Halfstam: 1,1 meter (stamhoogte).
Hoogstam loopt uit tot 1,8 meter (stamhoogte).
Spil.
Palmet

De plantput moet minstens 1,5 maal zo diep zijn en 2 keer zo breed.
Voorzie hierin een goede compost met een matig verteerde stalmest.
Let wel op de hoogte van de ent (moet zichtbaar blijven).
Voorzie een goeie watergift tijdens de aanplant, zodat de grond mooi tussen de wortels kan spoelen. Geef de eerstvolgende dagen nog extra water.
Vervolgens kunnen we de daarop volgende jaren met een weinig organische bemesting voort. Te veel stikstof zou al snel leiden tot ziekten en te snelle groei of verzwakking.
Mulchen kan altijd, maar hierbij moet men rekening houden met de boomspiegel om ziekten te vermijden (afstand).

Afstanden die dienen gerespecteerd te worden:

- 3 meter bij 2 voor laagstammen. (makkelijke pluk)
- 5 meter bij 3 voor halfstammen.
- 10 meter bij 12 of meer voor hoogstammen. (moeilijke pluk)

Alle afstanden zijn gemiddelden, daar deze afhankelijk zijn van hun onderstam en soort.

Tip: bij aankoop van jonge boompjes, kan je best 1/3de van de voetwortels terugsnoeien.
- Snoei takken een 3 tal cm terug. ---> snoei 'enkel in aanplant', steeds in de winterperiode vanaf november tot maart.

Verder wordt er eigenlijk meer een onderhoudsnoei toegepast:
- wildopslag steeds zo ver mogelijk terug snoeien.
- naar binnen groeiende takken of steile takken worden totaal teruggesnoeid.
- dode takken worden verwijderd.
- snoei steeds terug tot op een stomp, blinde ogen worden minder snel geactiveerd, en het 'gommen' blijft eerder uit.
- laat lucht en licht in de kruin, belichting tot aan de onderste takken.
- snoei voorkomt explosieve vruchtzetting, doch geeft dikkere vruchten.

Bestuiving:

- Dit gebeurt door kruisbestuiving. Let wel op dat je gelijkbloeiende rassen aanplant voor een goede bestuiving.
- Bij de vroege bloeiers kan er mogelijks schade door nachtvorst ontstaan.
- De kers is éénhuizig, d.w.z.: insecten zijn nodig om vruchtzetting te bekomen

Bloei: april - mei.

Oogsten:

Vroege soorten vanaf juni, de latere in juli.
Oogst steeds voorzichtig, trek geen stukken van de takken! Dit zou onherroepelijk leiden tot ziekten en beschadigingen bij de eerstvolgende vruchtzetting.
Mogelijke kleuren van de vrucht: gele, rode tot donkerrode, purper, oranje,....
Latere kersen (winterperiode), zijn voornamelijk afkomstig van Australië en Amerika en Turkije.

TIP: Hou rekening met stralingsgebieden (nucleaire fall out gebieden)! Gezondheid boven alles hier.
Kersen mogen maar bepaalde waarden bevatten van straling, doch worden er dagelijks nog te grote hoeveelheden gemeten.

Ringen of kerven van de boom:

Deze techniek wordt enkel toegepast om een grotere vruchtzetting te bekomen. Respecteer hiervoor de juiste data om de optimale assimilaten te beïnvloeden.

Belangrijk bij opkweek in serres, bomen moeten hier kort en goed vertakt zijn voor optimaal rendement. Tegenwoordig worden er al veel laagstammen gekweekt in serres om vogelvraat en ziekten te vermijden. Nadeel hiervan is dat de serre verder weinig benut kan worden, en dat er intens onderhoud nodig is. (waterhuishouding, bemesting, licht, insecten inzetten,...) Ook word er soms onder plastiek geteeld.

Oculeren op onderstam:

De beste periode hiervoor is augustus.
Doe dit op zaailingen van minstens 2 jaar oud.
We nemen met een entmes een stukje van ± 3 cm schors met cambiumweefsel weg waarop een bladknop zit en plaatsen dit op de gepaste zaailing via een T-vormige insnijding onder de bast tegen de cambiumlaag.
Je kan deze nadien afbinden met raffia, of afsmeren met entwas (koude of warme).
Indien de ent aanslaat, zal je zien dat het bladsteeltje aan de knop zal afvallen.
Indien het bladsteeltje verdroogd is en blijft zitten, is de ent mogelijk mislukt.

Weetjes:

Bij het planten gaan we de jonge boompjes goed aanbinden tegen een bindpaal, doch voorzie niet teveel spatie tussen paal en schors daar sterke wind voor mogelijke schade kan zorgen. Gebruik neoprene of fietsbanden om op te binden.
Plant de ent of veredeling bij laagstammen, spil, of palmet, niet te diep.(handhoogte boven de grond)
Plant de bomen even diep als ze oorspronkelijk op het veld van de kweker of in de containerpot zaten om opslag te voorkomen.
Zaailingen en wilde soorten bloeien pas na 3 tot 5 jaar.
Matige en zwakkere onderstammen geven over 't algemeen sneller vruchten 2 jaar.
Weet dat kersen geen natte bodem verdragen.
Een zoete kersenboom wordt groter dan een zure kersenboom.
Schaf soorten aan die zorgen voor vruchten die minder snel barsten.

Prunus avium 'Plena' is de mooie zoete kers, die echter geen vruchtzetting geeft, en siert overal de straten en aanplantingen.

Voorzie een aanplant steeds met de richting van de wind mee, zodat insecten gemakkelijker de weg naar de boom vinden. De vruchtzetting zal eveneens beter zijn indien een goede opstelling gekozen werd.
Snoeien van steenfruit leidt soms tot 'gommen', wat ziekten zoals bacteriekanker de kans geeft te ontwikkelen.

Inrotting van hout kan ontstaan bij oudere bomen, wat gevaar kan opleveren bij de pluk (hoogstam). Hier wordt meestal geopteerd voor enkele gesteltakken om onderhoud via een ladder mogelijk te maken.

Ziekten:

- bloesemsterfte of Monilia laxa
- bladluizen.
- vruchtrot of Monilia fructigena
- Hagelschotziekte
- Barsten (geen ziekten, eerder waterprobleem), koop resistentere soorten.
- Bacteriekanker (voorkom wonden door schuren, of verkeerdelijk snoei). Overdragers van deze ziekte zijn: meidoorn, vuurdoorn, peer, appel, lijsterbes,....
- vraat door vogels. Afdekken met netten, of aanplant onder plastiek of serre.

Nutriënten: ongeveer 50 Kcal, eiwitten, koolhydraten, vezels, vitaminen C (veel), calcium, ijzer,...

Keuken toepassingen:

Ingemaakte kersen op brandewijn of cognac, kersentaart, biertoepassingen, flensjes met kersen,....

Industrie: kersenpitten worden gebruikt om hoofdkussens mee op te vullen.

Tip: Koop steeds verse niet gekneusde vruchten, daar kersen niet zo lang houdbaar zijn. Schimmel treedt snel in bij gekneusde kersen.
Was ze zorgvuldig met koud water, alvorens het steeltje te verwijderen.
Bewaar ze zorgvuldig op een keukendoek en schaaltje en zet ze vervolgens in de koelkast.