Makkelijke groenten voor je vierkante meter moestuin
Een vierkante meter lijkt misschien niet veel, maar met wat slim puzzelwerk kun je gedurende een volledig moestuinseizoen tot wel 20 verschillende groentesoorten kweken. Het aantal vakken in je moestuinbak bepaal je zelf. Het is echter belangrijk ervoor te zorgen dat elk vak niet kleiner is dan 30 bij 30 centimeter; je goenten hebben immers wat ademruimte nodig om optimaal te kunnen goeien.
Eerste stappen in de groenteteelt
Als dit je eerste moestuinervaring is, begin dan met groenten die snel groeien en weinig aandacht nodig hebben: denk aan snij- en pluksla, postelein, rucola, radijzen, rode bietjes, snijbiet, worteltjes, bonen en uien. Voor kruiden zijn bieslook, peterselie en koriander makkelijke opties. Kolen vereisen iets meer ervaring, dus bewaar die voor later. Belangrijk is vooral om groenten te kiezen die jij en je gezin lekker vinden.
- Toppers: alle bladgroenten (alle soorten salades, spinazie, warmoes, selder, prei...), knollen (wortelen, rode bietjes, radijzen, pastinaak, venkel, ui), lage erwten en struikbonen.
- Voor de meer geoefende tuinierder: alle soorten kolen.
- Supersnel resultaat: pluk- en snijsla, rucola en radijsjes oogst je al zo'n 6 weken na het zaaien. Ook spinazie en postelein gaan snel. Na de oogst zaai of plant je meteen een tweede portie; geen lege vakken in je vierkante metertuin!
- Trage groeiers: wortelen, pastinaak, rode bieten, ui, prei.
Planten of zaaien?
Ervaren tuiniers zaaien hun gewassen vaak zelf, maar met plantgoed gaat het kweken veel sneller en gemakkelijker. Vooral voor beginners is het motiverend om al vroeg in het voorjaar slaplantjes te zien opkomen in de moestuinbak, in plaats van te wachten tot de gezaaide sla wat omvang krijgt. Echter, sommige groenten zoals wortelen, pastinaak en radijzen kun je niet als plantgoed kopen; je moet ze altijd zelf zaaien. Hun lange wortels maken ze namelijk moeilijk te verplanten.
Tomaten
Je kunt misschien geen grote tomaten oogsten in een vierkante meter tuin, maar kerstomaten zijn zeker het proberen waard. Ze nemen minder ruimte in beslag en zijn ook nog eens decoratief. Met variëteiten zoals de gele Yellow Pearshaped, de zwarte Black Cherry of de zoete Sweetie heb je heerlijke tomaatjes om van te genieten als tussendoortje. Plant één plant per vak.
Je kunt ervoor kiezen om ze binnen voor te zaaien of met plantgoed te beginnen. Zorg ervoor dat je ze rijkelijk water geeft aan de basis, vermijd de bladeren, en binnen een paar maanden kun je genieten van je eerste oogst. Gebruik een tomatenspiraal of bamboestok om de planten te ondersteunen en bind ze stelselmatig vast met clips of bindbuis. Vergeet niet om wat basilicum tussen je tomaten te planten, want die combinatie is overheerlijk!
Pepers zijn zeker het proberen waard! Ze nemen niet veel ruimte in en leveren een flinke oogst op. Bovendien zijn ze minder vatbaar voor ziekten dan tomaten en hebben ze minder verzorging nodig.
Bonen
Lage struikboontjes zijn perfect voor een vierkante meter moestuin. Ze groeien maximaal een halve meter hoog en als je kiest voor kleurrijke variëteiten zoals de gele boterboon Monte Gusto of de rode Big Borlotto, voegen ze ook nog eens een decoratief element toe.
Laat de bonen een nacht weken in water. Maak vervolgens per vak, in een driehoek, 3 putjes van 5 centimeter diep en plaats in elk putje 3 bonen, dus in totaal 9 bonen. Bedek de putjes en geef water. Na 1 tot 2 weken zullen de bonen boven de grond verschijnen. Als alle 9 bonen opkomen, dun ze dan uit naar één boon per putje.
Koolrabi
Koolrabi is gemakkelijker te kweken dan bloemkool en broccoli, en het groeit snel: al na iets meer dan 2 maanden kun je ervan genieten. Vooral de blauwe of paarse variant zoals Blaro, voegt een mooie touch toe aan je moestuin. Je kunt ze zaaien of als plantjes in de grond zetten voor een sneller resultaat. In een vak van 30 x 30 cm passen net 4 plantjes.
Bloemen
Beplant ook zeker een vakje met bloeiende kruiden of bloemen zoals Tagetes en Oost-Indische kers. Ze trekken nuttige bestuivers aan die je groenten enthousiast bestuiven. Lieveheersbeestjes, gaasvliegen en oorwormen verlossen je van vervelende bladluizen. Dille of bonenkruid houden de zwarte bladluizen weg van je boontjes.
Dit vinden kinderen het leukst!
Een moestuinkbak op zichzelf is al leuk, maar als je je kinderen enthousiast meekrijgt in het tuinieren, wordt het nog veel leuker! Geef ze bij voorkeur hun eigen vierkante kweekbak, een kindermoestuintje in een pot of zelfs een plantenzak - dat werkt enorm motiverend. Kinderen zijn vooral geïnteresseerd in groenten en fruit die snel groeien en die ze lekker vinden, samen met felgekleurde, eetbare bloemen.
Aardbeien zijn gegarandeerd succes: planten en binnen de kortste keren kunnen ze al plukken! En eetbare bloemen zoals viooltjes, madeliefjes, goudsbloemen en Oost-Indische kers groeien gemakkelijk en zijn nog eens prachtig om te zien. Probeer de bloemen eens in ijsblokjes te doen, voeg ze toe aan een fridrank of een gezond alternatef en wedden dat je kinderen heel trots zullen zijn op hun 'oogst'?
Helaas...
Een vierkante metermoestuin is fantastisch, maar heeft zeker z'n grenzen. Sommige groenten, zoals aardpeer, artisjok, rabarber, courgette, komkommer, pompoen en aardappelen, zijn simpelweg te groot voor deze ruimte. Als je toch gek bent op komkommers, kun je bijvoorbeeld een tipi maken van bamboestokken en ze de hoogte in leiden. Voor aardappelen kun je kweekzakken gebruiken naast je moestuinbak.
Voor veel mediterrane groenten is ons Belgisch zomerweer soms gewoon te koud om goed te groeien en mooie vruchten te geven. Om tomaten, paprika's, pepers en aubergines te kweken, heb je eigenlijk een serre nodig. Maar het is zeker het proberen waard om ze in een moestuinbak op een beschut en zonnig terras te zetten. Zorg er altijd voor dat je tomaten wat bescherming hebben tegen regen, want ze zijn erg gevoelig voor waterschade aan de bladeren; door ze droog te houden zijn ze minder vatbaar voor schimmels.