Nieuw
Promo's
Herfsttips
Kerst
Kerstcadeaus
Zaden en bloembollen
Praktisch tuinieren
Planten opkweken
Aanleg en inrichting
Tuinapotheek
Decoratie en sfeer
In en om het huis
Huis- en tuindieren
Serres en tuinhuizen
Laatste artikels
Tuinieren
Planten
Vijver & zwembad
De moestuin
Recepten
Bloemschikken
De tuinkas
Klimaatopwarming
Tuinproblemen
Plantengids
Tuinbabbel
Forum
Laatste artikels
Tuinieren
Planten
Dieren
Vijver & zwembad
De moestuin
Recepten
Bloemschikken
De tuinkas
Klimaatopwarming
Tuinproblemen
Plantengids
Camouflagetechnieken bij dieren
Om te kunnen overleven in de vrije natuur gebruiken heel wat dieren verschillende camouflagetechnieken. Ze verbergen zichzelf op een verbazingwekkende manier om zich tegen de jacht en hun predatoren te beschermen.
Heel wat dieren zijn hierin ware meesters en gebruiken de meest uiteenlopende technieken. Zowel roofdieren en prooidieren gebruiken camouflage.
Roofdieren om hun prooi onopvallend te besluipen en prooidieren om niet op te vallen voor hun aanvallers. Kleur, tekening en vorm worden zodanig toegepast dat ze als het ware verdwijnen in hun omgeving en heel moeilijk zichtbaar worden.
Schutkleur
De makkelijkste manier om niet op te vallen is het aannemen van een schutkleur. Dieren die deze techniek gebruiken worden door hun kleurenpatroon één met hun achtergrond. Er zijn heel wat voorbeelden van dieren die dit toepassen. Denk maar aan de houtsnip wiens verenkleed voor een perfecte camouflage zorgt ten opzichte van de takken en dorre bladeren of de ijsbeer die met zijn witte vacht helemaal opgaat in de sneeuw. Kameleons en platvissen doen het nog beter en passen hun kleur constant aan aan de achtergrond waarin ze zich bevinden. Sommige dieren zoals de sneeuwhaas en poolvos passen hun vacht dan weer aan naargelang het seizoen.
Vormvervaging
Hierbij wordt de vorm van het dier in kwestie gecamoufleerd door de tekening ervan. Door een strepenpatroon worden de vorm en contouren van het lichaam vager. Een typisch voorbeeld hiervan is de tijger en de zebra. Bovendien zijn individuele zebra’s in een kudde hierdoor moeilijker te herkennen. Ook bepaalde koraalvissen zoals de pauwoogkeizersvis gebruiken deze vorm van camouflage.
Mimicry of nabootsing
Dit is een heel speciale techniek waarbij het dier sprekend lijkt op een object of detail uit zijn leefomgeving. Zo kent iedereen wel de wandelende tak en het wandelend blad die perfect de vorm van een tak of blad hebben waardoor ze nauwelijks opvallen. Mimicry kan ook betekenen dat een soort lijkt op een andere, niet verwante soort om er voordeel uit te halen. Meestal gaat het om een ongevaarlijke soort die een gevaarlijke soort nabootst. Zo zijn er kevers en zweefvliegen die wespen nabootsen zodat ze niet zullen opgegeten worden door vogels.
Schaduwwerking
Bij andere dieren wordt dan weer de ruimtelijke waarneming verstoord door omgekeerde schaduwwerking. Deze techniek heeft ook tot gevolg dat het dier moeilijker van de ondergrond te onderscheiden is. De haai is bijvoorbeeld bovenaan donker zodat hij van bovenaf in het water bijna niet opvalt. Zijn buik is dan weer net het tegenovergestelde en licht van kleur zodat hij van onderaf niet opvalt door de lichtinval in het water.
Camouflage en natuurfotografie
Natuurfotografen kunnen heel wat leren van deze technieken want natuurfotografie en camouflage gaan hand in hand. Dit geldt uiteraard vooral voor wie dieren zoals vogels en zoogdieren wil fotograferen op een manier dat de dieren niet afgeschrikt worden. Heel wat dieren zijn schuw en zijn moeilijk van dichtbij te benaderen om ze beeldvullend te kunnen fotograferen. Daarbij komt een goede camouflage dus goed van pas.
De technieken die we als mens gebruiken zijn gewoon afgekeken van de natuur. Vooral schutkleur en vormvervaging zijn de meest gebruikte, althans binnen de natuurfotografie. Camouflagekledij, schuiltenten, netjes en camouflagestiften kan je in heel wat kleuren en motieven kopen om jezelf als fotograaf zo onopvallend mogelijk te laten opgaan in de natuur. Vormvervaging wordt toegepast door bijvoorbeeld camouflagenetten of kledij te gebruiken die voorzien zijn van namaakbladeren.
Heel wat dieren beschikken over heel scherpe zintuigen en verslaan de mens hierin zonder enige moeite. Vooral op vlak van gehoor en reukzin moeten wij dikwijls onderdoen. Hun vaak beperkte gezichtsvermogen kan dan wel weer in ons voordeel spelen. Reeën zien bijvoorbeeld vooral contrastverschillen. Ben je als natuurfotograaf goed gecamoufleerd maar jouw bleke handen en gezicht zijn nog zichtbaar, dan kan dit contrastverschil voldoende zijn om opgemerkt te worden. Handschoenen en een bivakmuts kunnen helpen al is een schuilhut nog beter. Vergeet ook niet om zo stil en roerloos mogelijk te blijven zitten want ook dit zal de dieren afschrikken.
